Avrupa'daki birçok popüler kentte kitle turizmine karşı protestolar artıyor. Peki aşırı turizmle mücadelede hangi Avrupa kenti nasıl önlem alıyor?
İspanya'nın Katalonya özerk bölgesinde evlerin kısa süreli kiraya verilmesinin yaygınlaşması, yerel konut piyasasını ciddi şekilde etkiledi. Barcelona Belediye Başkanı Jaume Collboni kısa süreli kiralık ev uygulamasının beş yıl içinde tamamen sonlandırılmasına yönelik planlar açıkladı. Belediye yönetimi, şu an yasal olarak tatilcilere kiralanan 10 binden fazla konutu yeniden uzun süreli kiralık ev piyasasına kazandırmayı umuyor.
Barcelona sakinleriyse kentte turizm nedeniyle yükseldiği düşünülen kira fiyatlarının mücadele ettikleri hayat pahalılığını daha da artırdığını belirterek protesto gösterileri düzenliyor. Collboni, Barcelona'da kiraların son 10 yılda yüzde 70'in üzerinde bir oranda arttığını duyurmuştu. İspanya'da Katalonya geçen yıl 18 milyon ziyaretçiyle en fazla turist çeken bölge olmuştu.
Mallorca: Konut satışına sınır getirme planı
İspanyol adası Mallorca da son aylarda turizm karşıtı protestolara sahne oldu. Katalonya'da olduğu gibi Mallorca'da da yüksek kiralar hoşnutsuzluk sebebi. Mallorca'daki yerel meclis üyeleri sadece ada sakinlerine konut satılmasına izin verilmesi seçeneğini değerlendiriyor. Ancak bunun Avrupa Birliği (AB) yasalarıyla çelişmeden nasıl başarılabileceği belirsizliğini koruyor.
Adada tatilcilere yönelik kira sektöründeki kontrollerse son dönemde sıkılaştırıldı. Örneğin adanın başkenti Palma'da yasa dışı konaklama mekânlarının tespiti ve cezalandırılması için bir eylem planı oluşturuldu. Geçen yıl yaklaşık 12,5 milyon turistin ziyaret etmesiyle Mallorca'da yeni bir rekor kırılmıştı. Ancak Palma'ya yanaşacak yolcu gemisi sayısına sınır getirilmesinin de etkisiyle bu sayının 2024'te düşmesi bekleniyor.
Kanarya Adaları: Düşük maaş sorunu
Kanarya Adaları da yaklaşık 14 milyon turistle kendi rekorunu kırdı. Ancak yükselen turist sayısıyla birlikte bölge halkının memnuniyetsizliği de artıyor. İspanya'da kitle turizmine karşı protestoların ilki, geçen Nisan ayında Kanarya Adaları'nda düzenlendi. Binlerce kişinin katıldığı gösterideki taleplerin başında, turizm sektörü gelirinin daha adil biçimde dağılması geliyordu. Kanarya Adaları'nda artan turist sayısına karşın ortalama ücretler düşük. Buna rağmen birçok başka turizm merkezinin aksine Kanarya Adaları'nda hâlen turistlerden konaklama vergisi alınmıyor. Ancak en büyük ada olan Tenerife, yeni yıldan itibaren turistlerden bir "çevre vergisi" almaya başlayacak.
Paris: Turistlerin ödediği vergi üç katına çıktı
Paris'te ziyaretçilerin kaldıkları gece başına ödediği turist vergisine 2024 Yaz Olimpiyatları öncesi yüzde 200 zam yapıldı. Otel kategorisine göre değişmekle birlikte her bir turistin konakladığı gece başına ödemek zorunda olduğu bu vergi 14,95 euroya kadar çıkabiliyor.
Airbnb'ye sınırlama getirilmesinin amaçlandığı Fransa'da, mülk sahiplerinin evlerini kısa süreli kiraya verdiği gün sayısı yılda toplam 120'yi geçemiyor.
Amsterdam: Yeni otel yasağı
Hollanda'nın başkenti Amsterdam, kitle turizmini sınırlandırma konusunda en sert önlemi alan Avrupa şehirlerinden biri. Amsterdam, diğer turizm merkezlerinden farklı olarak kentin azami turist kapasitesini yılda 20 milyon gecelemeyle sınırlandırdı. Bu uygulamaya, on binlerce kent sakininin turizm sektöründe daha sıkı kontrol çağrısıyla düzenlediği gösteri sonrası Amsterdam'ın 2021 yılında benimsediği "dengeli turizm" politikası kapsamında geçildi. Şu an Amsterdam'da yeni bir otel inşa edilmesi, kentte başka bir otelin kapanmış olması şartına bağlı. Belediye bu otellerin de kent merkezinin dışına yapılmasını teşvik ediyor. Gelecekte Amsterdam limanına yanaşacak yolcu gemisi sayısına da sınırlama getirilecek.
Yunanistan: Yolcu gemilerine kısıtlama gelebilir
Yolcu gemilerine yönelik kısıtlamalara Yunanistan da gidebilir. Başbakan Kiryakos Mitsotakis, Bloomberg'e yaptığı açıklamada Santorini ve Mikonos adalarının aşırı turizm nedeniyle sorun yaşadığını belirtti. Yunan Başbakan önümüzdeki yıl yolcu gemileriyle ilgili bir sınırlamaya gidilebileceğini söyledi.
Yunan resmi verilerine göre, Yunanistan'da 13 idari bölgeden biri olan ve adalardan oluşan Güney Ege, AB'de nüfusuna oranla en fazla tatilcinin kaldığı yer. Bu bölgede bir ada sakini başına 100'den fazla turist düşüyor.
Yunanistan'da geçtiğimiz aylarda yürürlüğe giren bir uygulamayla, Airbnb dâhil tüm konaklama yerlerinde kalan turistlerin İklim Krizi Dayanıklılığı Ücreti adı altında bir ödeme de yapması zorunlu kılındı. Yunan hükümeti, otel kategorisine bağlı olarak 10 euroya kadar çıkabilen bu ücretin yangın ya da deprem gibi durumlarda turizm yetkililerinin işinin kolaylaştırılmasına yardımcı olacağını belirtiyor.
Venedik: Günübirlik turistlere biletli giriş
Bu yıl itibarıyla yürürlüğe giren uygulamaya göre, Venedik'te konaklamayan tüm turistlerden belli günlerde tarihi kent merkezine girdikleri takdirde 5 euro ücret alınıyor. Alınan bu önlemle kent merkezine sadece birkaç saatliğine gelen ve ekonomiye katkısı olmayan turistlerin sayısının azaltılması hedefleniyor. Venedik Belediyesi, 25 Nisan-14 Temmuz arası belirlenen 29 günde yaklaşık 485 bin kez bu verginin kesildiğini ve 2,2 milyon euro para toplandığını açıkladı. İtalyan medyasında çıkan haberlere göre, bu pilot uygulamanın kalıcılaştırılması ve ücretin önümüzdeki yıl iki katına çıkarılması gündemde. Venedik'i her yıl yaklaşık 20 milyon turist ziyaret ediyor.