Kayak turizmi, küresel ısınma nedeniyle son yıllarda verimli sezonlar geçiremedi. Ancak bu yıl kar yağışının başlaması ve sürecek olması beklentisiyle Uludağ’dan Erciyes ve Palandöken’e kadar tüm kayak merkezlerinde yüzde 80-90 doluluklar bekleniyor.
Türkiye, kış ile yaz turizmini bütünleştirebilen ender ülkelerden biri. Turizmin 12 aya yayılmasında önemli bir yere sahip olan kayak turizmi, küresel ısınma nedeniyle son yıllarda verimli sezonlar geçiremiyordu. Kar yağışının kasım ayından itibaren başlaması ve önümüzdeki dönemde de yoğun kar yağışı beklentisiyle Uludağ’dan Erciyes’e ve Palandöken’de Kartalkaya’ya kadar tüm kayak merkezlerinde dolulukların yüzde 80-90’lara ulaşacağı öngörülüyor.
Bu alanda net bir istatistik bulunmamasına karşın Türkiye’de kayak yapanların sayısının 4 milyon civarında olduğu tahmin ediliyor. Kış döneminde yoğun faaliyet gösteren kayak otelleri ve termal otellerden de 8 ila 10 milyar dolar arasında turizm geliri elde edilebileceğine vurgu yapılıyor. Kış turizminin başkenti olarak kabul edilen Uludağ’ı büyük kentlere yakınlığı ile öne çıkan Kartalkaya izliyor. Kartepe ve Ilgaz da kolay ulaşılabilir olmaları ile tercih edilen kayak merkezleri oluyor. Erzurum Palandöken ve Kayseri Erciyes de modern tesis yapısı ve pistleri ile öne çıkan kayak merkezleri arasında yerlerini alıyorlar.
SEZON 15 ARALIK’TA AÇILIYOR
Erciyes, Kartalkaya, Ilgaz, Uludağ, Palandöken, Sarıkamış, Kartepe kayak merkezlerine bu yılın ilk karı kasım ayında yağdı; Palandöken’de 92 cm, Kartalkaya’da 47 cm, Sarıkamış’ta 33 cm, Uludağ’da ise 33 cm kar kalınlığa ulaştı. Kar yağışının devam etmesi sezon satışlarını hızlandıracak. Erciyes ve Palandöken gibi kayak merkezlerinde karın azaldığı dönemde pistleri desteklemeye yönelik suni karlama üniteleri bulunurken, artık tek elden yönetilmeye başlanacak olan Uludağ’da da suni karlama ünitesi yatırımları yapılacak.
Güney Marmara Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği Uludağ Sorumlusu Burak Beceren, geçen yıl sezonun 15 Ocak’ta açıldığını ancak deprem nedeniyle kısa sürdüğünü, bu yıl ise 15 Aralık’ta sezonun açılacağını söylüyor.
Uludağ A.Ş üzerinden bilet satışlarına başladıklarını, Uludaginfo.com üzerinden 24 saat dağdan canlı yayın yaptıklarını belirten Beceren, “Uludağ’a yılda 4 milyona yakın kişi geliyor. Bunların yaklaşık 500 bini kayak yapıyor. Bu yıl yüzde 80-90 doluluklarla iyi bir sezon geçirmeyi bekliyoruz. Uludağ’a gelen ziyaretçilerin yüzde 15’i Körfez ülkeleri, Kanada, Rusya, Ukrayna, Almanya, Polonya ve İngiltere’den geliyor” diyor. Türkiye’deki tüm kayak merkezlerinde geçerli olacak bir kart üzerinde de çalıştıklarını belirten Beceren, bu kartı alanların Uludağ’dan Erciye’e, Kartalkaya’dan Ilgaz’a, Palandöken’e kadar tüm kayak merkezlerindeki hizmetlerden faydalanabileceğini vurguluyor.
DEĞİŞKEN FİYATLAR
Pandemi, deprem ve savaş gibi nedenlerden dolayı son yıllarda kayak bölgelerindeki otel işletmecileri yeterince gelir elde edememişti. Bu yıl kar yağışının başlaması ve insanların kara hasret kalmaları nedeniyle otellerde neredeyse tüm kayak sezonu için ön rezervasyonların yapıldığı vurgulanıyor.
Uludağ, Sarıkamış, Palandöken ve Kartalkaya en çok talep alan bölgeler olduğunu belirten Tatilsepeti Genel Müdürü Sedat Kılıç, geçen yıla oranla kayak turizminde yüzde 45-50’lik artış olduğunu söylüyor. Kılıç, “Geçen yıl kar yağmaması ve deprem olması kış turizmini olumsuz etkiledi. Bu yıl erken yağan kar ve erken rezervasyon kampanyası, ücretsiz transfer ve ücretsiz skipass kampanyaları ile talep ve doluluk oranlarının artmasını bekliyoruz” diyor.
Kayak otellerinde tesis konsepti ile hafta içi, hafta sonu, cumartesi tek gece, perşembe- pazar gibi gün bazlı değişken fiyatlar olduğunu belirten Kılıç, kişi başı gecelik fiyatın 750 TL’den başladığını, 5 günlük bir kayak tatilinin ulaşım dahil kişi başı en düşük fiyatın 8-10 bin TL olduğunu vurguluyor. Yurtdışında ise, Bulgaristan'ın popüler kayak merkezi Bansko kayak turları kişi başı 119 Euro’dan başlarken, vizesiz Saraybosna Jahorina kayak turları 449 Euro’dan başlıyor.
Kayak turizmine ilgi duyan turist profili iyi harcama yapan turist profilinden oluşuyor. Ayrıca kayak merkezleri kar yağmaması halinde boş kalmamak ve yılın 12 ayında futbol ve basketbol kamplarına ev sahipliği yapmak gibi başka spor dallarına yönelik saha yatırımlarıyla da öne çıkıyorlar. Kayak bölgelerinde bahar ve yaz aylarında da bisiklet sporu, outdoor etkinlikleri gibi etkinlikler de yapılıyor. Özellikle Erciyes bu alanda uluslararası aktivitelere ev sahipliği yapan bir bölge olarak son yıllarda öne çıkmaya başladı.
DOLULUKLAR ARTTI
Uluslararası kış turizmi fuarlarına katılarak Erciyes Kayak Merkezi'ni tanıttıklarını belirten Kayseri Erciyes A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Elcuman, turizmi 12 aya yaymak için ellerinden geleni yaptıklarını, bu kış Erciyes’te 2,5 milyon ziyaretçi ağırlamayı planladıklarını vurguluyor. Elcuman, “Bu yıl Erciyes’te doluluklar yüzde 85’ler seviyesinde. Kentimizde 10 bin civarında yatak kapasitesi bulunuyor dağda 3 bin civarında nitelikli yatak var. Kış sezonunda kentimizin turizmden 100 milyon Euro’luk gelir elde etmesini bekliyoruz” diye konuşuyor.
Erciyes’e geçtiğimiz yıllarda Polonya, Rusya, Ukrayna’dan turist gelirken, Rusya-Ukrayna savayı nedeniyle bu yıl Rusya ve Ukrayna uçuşları durdurulduğu için bu pazarlar kaybedilmiş durumda. Çekya’ya yönelik tanıtımın meyvelerinin aralık ayında gelecek turistlerle alınması planlanırken, diğer Avrupa ülkeleri de önümüzdeki yıllar için hedef pazarlar arasında gösteriliyor. 2024 yılı aralık ayında Erciyes’te İngiliz turist ağırlamayı planladıklarını belirten Elcuman, şunları söylüyor:
“Kayak yapmayı bilmeyen İngilizlere kayağı Erciyes’te öğretelim istiyoruz. Bu planımız doğrultusunda önümüzdeki dönemde İngiliz fenomenleri Erciyes’e getireceğiz. Erciyes amiral gemimiz, kültür rotalarımız, gastronomimizle öne çıkıyoruz. Endonezya ve Malezya’dan Kayseri’ye turistler kar görmeye gelecekler ve Kapadokya’ya da gidecekler. Doğu Ekspresi ile Kars, charterlarla Erciyes diyoruz.”
HEDEFLER BÜYÜDÜ
Erzurum da dünyanın yeni Davos’u olma hedefine kilitlendi. 12,5 km’lik Türkiye’nin en uzun pistine sahip olan, uluslararası standartlarda 55 pisti bulunan Palandöken, yeni master planıyla dünya çapında iddialı bir bölge haline gelecek. Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen’in Palandöken’i yeni ‘Davos’ yapmak amacıyla hazırladığı turizm master planı için önümüzdeki dönemde çalışmalar başlatılacak. En az 2 milyar dolar yatırımın planlandığı projeye göre, dağın diğer tarafında yer alan ve “Palandöken 2” olarak adlandırılan Konaklı Kayak Merkezi yeniden hayat bulacak. Dağın eteklerinde bir kayak tatil köyü olarak kurulacak olan Konaklı Kayak Merkezi, dünyaca ünlü otel zincirlerine ev sahipliği yapacak. Kurulacak spor tesisleriyle 12 ay boyunca hizmet verecek olan Palandöken kayak merkezine 22 kilometre uzaklıkta bulunan Konaklı Kayak Merkezi, liflerle birleşecek.
Erzurum’u dünyanın marka şehirlerinden biri haline getirmek üzere Ejder’i ana destinasyon markaları haline getirdiklerini belirten Erzurum Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, Ejder markasıyla işletilecek olan her iki kayak merkezinin 5 yıl içinde dünyanın yeni Davos’u olacağını söylüyor. Sekmen, Palandöken’de 3 bin 500 yatak kapasitelerinin bulunduğunu, geçen yıl 1 milyon 950 bin kişiyi ağırladıklarını, bu yıl 2,5 milyon ziyaretçi hedeflediklerini vurguluyor.
Palandöken’de turizmin 12 aya yayılması için FIFA standardında 20 adet futbol sahası yapıldı, yerli-yabancı yüzlerce futbol takımı kamp için ağırlanıyor. Olimpik yüzme havuzu, atlama kuleleri, curling, buz hokeyi, buz pateni gibi onlarca kapalı spor salonu oluşturuldu. Burada birçok sporcu kamp için gelip aylarca konaklıyor, kamp yapıyor.
Bu yıl karın erken gelmesiyle beraber sezonu erken açtıklarını belirten Sway Hotels Yönetim Kurulu Üyesi Berke Dikmen, “Palandöken'de kayak 1 Aralık itibari ile başladı. Zaten Türkiye'de kayak garantisi veren nadir kayak merkezlerinin en başında Palandöken geliyor. Yurt genelinde havaların soğuması ile beraber talepte de çok büyük bir artış oluştu. Bu sezonda da ortalama yüzde 80-90 oranında bir doluluk bekliyoruz” diye konuşuyor.
Dikmen, misafirlerinin yüzde 95’ine yakınının yerlilerden oluştuğunu, yüzde 2-3’ünün Avrupa'dan gelen gurbetçiler, kalan yüzde 2’sinin ise Erzurum'a yurtdışı charter olmamasından dolayı aktarmalı olarak gelen Ruslar, kara yolu ile gelen İranlı ve Gürcistanlı turistlerden oluştuğunu vurguluyor.
“8-10 MİLYAR DOLAR HEDEFLENEBİLİR”
TÜRSAB Başkanı Firuz Bağlıkaya da, “Kış turizmi, turizmimizi 12 aya yaymada en önemli enstrümanlar arasında yerini alıyor. Bir istatistik olmamasına karşın kış dönemini hareketlendiren kayak ve termal turizmden 8-10 milyar dolarlık gelir hedeflenebilir. Kayak bölgeleri ve termal turizm açısından bakıldığında piyasanın durgun olmasına, faizlerin çok yüksek olmasına, ekonomik olarak krediye ulaşımın mümkün olmamasına rağmen her bölgede turizm yatırımları devam ediyor. Artan yatak kapasitesi de bir biçimde doluyor. Bu da ulaşılması gereken kapasiteye hala ulaşılmadığını gösteriyor. Kayak turizminde Uludağ, Erciyes, Kartalkaya, Palandöken gibi ana bölgelere bakarsak kara yoluyla ulaşılmayan Erciyes ve Palandöken’de de dolulukların iyi olduğunu görüyoruz.” diyor.