Coğrafi Işaretli Haberleri - Son Dakika Coğrafi Işaretli Haber Güncel Gelişmeler

Coğrafi işaretli asırlık keşan turistlerin Trabzon hatırası oldu

Karadeniz yöresinin geleneksel ve yöresel dokumaları arasında yerini alan yaklaşık bir asırdan beri kullanılan coğrafi işaretli keşan, yöreye gelen turistlerin hatıra amaçlı olduğu ürünlere dönüştürüldü. Trabzon'da keşan sektörüyle uğraşan Yurdagül Beşinci, keşanın eskiden örtünmek için giyildiğini ancak daha sonra genellikle aksesuar olarak tercih edilmeye başlandığına dikkat çekti. Beşinci, "Keşan sadece üzerimizi örtmek için üretilirken daha sonra aksesuara masa örtüsüne ev dekarasyonunda kullanılmaya başlandı. Dolayısıyla bu anlamda sektör gelişti turizmin de aranılan bir ürünü oldu. Yöreye gelen turistler hatıra amacıyla hediyelik olarak keşan ürünlerine yoğun ilgi gösteriyor” dedi. "O köyden başka köye 50 yıl kız verilmemiş, 'Dokuma öğretilmesin, öğrenilmesin' diye" Karadeniz yöresi kadınlarının olmazsa olmazları arasında yerini keşanın, eskiden orijinal tezgâhlarda dokunduğunu kaydeden Beşinci, “Keşan, Trabzonumuzun en az 100 yıllık bir üründür. Tahminen İran’dan Trabzon'un Çarşıbaşı ilçemize gelenler keşan tezgahı kurmuş sonra o bölgede sektör oluşturmuş. Hatta o köyden başka köye elli yıl kız verilmemiş, 'Dokuma öğretilmesin, öğrenilmesin' diye öyle de bir geçmişi var. Karadeniz Bölgesi'nde yüzyıllardır sarı, kırmızı, siyah ve beyaz ipliklerle üretilen keşan, Trabzon’un Çarşıbaşı ilçesinde tezgahlarda dokunuyor. 2008 yılında Çarşıbaşı Keşanı dokuması coğrafi işaret tescili aldı. Keşan önceden orijinal tezgahlarda dokunuyordu şimdi sanayiye döndü. Sadece üzerimizi örtmek için üretilirken daha sonra aksesuara masa örtüsüne ev dekasyonuna giysiye döndü. Dolayısıyla bu anlamda sektör gelişti turizmin de aranılan bir ürünü oldu. Biz de bu konuda elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Dokutup her türlü aksesuara çeviriyoruz. Bu rastgele bir kumaş değil bunun geçmişi var. Biz de esnaf olarak elimizden geleni yapıyoruz” şeklinde konuştu. "Eskiler keşanı giymeden dışarı çıkmazdı" Eskiden keşan giyilmeden dışarı çıkılmadığını kaydeden Beşinci, “Keşanı gören, 'Anneannem kullanırdı, babaannem kullanırdı' diyerek geçmişini görüyordu. Biz de istiyoruz ki anneannesinin, babaannesinin kullandığı keşanı evlatları bir şekilde devam ettirsin. Anneannesi, babaannesi keşanı örf ve adet olarak kullanırdı giymeden dışarı çıkamazdı onun şerefi namusuydu. Şimdi o geçmişi elbiseye, aksesuara ev tekstiline döndürüyoruz modaya çeviriyoruz. Gelinlik kızlar çeyizlerinde mutlaka keşanı bulunduruyor, mutlaka vardır keşan olmazsa olmazdır. Bir Karadenizlinin evinde evinin bir köşesinde mutlaka bir örtü olarak vardır” diye konuştu. Keşanın Trabzon’la bir bütün olduğunu ifade eden Sevgi Deniz de “Trabzon, keşanla bir bütündür Olmazsa olmazımız keşan, Trabzon’un tüm köylerinde her adımda görebileceğiniz Karadeniz halkıyla bütünleşmiş bir kıyafettir. Keşan Karadeniz insanının içselliğini ve dışsallığını temsil eder. Renklerimizden de bellidir orijinaldir. Giyimi çok rahat pamuklu her sezon tercih edilen dört mevsim giyilebilecek bir kumaştır. Aynı zamanda biz bunu özel günlerimizde de tercih ederiz olmazsa olmazımızdır. Karadeniz kadınıyla bir bütündür. Özel kına gecelerimizde düğünlerimizde genç kızlarımızın birinci tercihidir. Yöremizi ifade etmek adına festivaller, turlar, toplantılar olsun olmazsa olmazımızdır. Şimdilerde yöreye gelen turistlerin hatıra için aldığım turistik bir ürün olmaya da başladı” ifadelerini kullandı. Öte yandan yaklaşık 5 yıl önce unutulmaya yüz tutan keşan motifleri Trabzonspor'un formasına girince tekrar gündeme gelmişti. Trabzonspor'un yöreye özgü 'Keşan' motiflerinin yer aldığı forması için çekilen kısa film, her kesimin büyük beğenisini toplarken, yeni forma kulüp tarihinin en kısa sürede en çok satılan forması olmuştu. Filmin çekimi Keşan’ın merkezi olan yaklaşık 1 asırdır ilçede geçim kaynağı olan Çarşıbaşı ilçesinde çekilirken klipte, Trabzonspor’un alt yapısında oynayan çocuklar da yer almıştı.

Gazenne kumaşı, Coğrafi İşaretli ürün olarak tescil edildi

Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde kadınların elinde yeniden hayat bulan Gazenne kumaşı, Coğrafi İşaretli ürün olarak tescil edildi. Gazenne kumaşı, Kemaliyeli kadınların elinde yeniden hayat buluyor. Kemaliyeli Kadınlar Derneğinin (KEKAD) hazırladığı Geleneksel Kemaliye Gazenne Dokuması Yaşatma ve Koruma Projesi çerçevesinde açılan kursta Kemaliye'ye özgü olan kumaşı dokuyarak meslek öğreniyor. 1960 yılına kadar dokunan Kemaliye yöresine özgü Gazenne kumaşının iplikleri kökboyası ile boyanıyor, yüzde 100 pamuk ve kendine özgü çizgiler bulunuyor. Projede Gazenne kumaşının yerel ürün olarak turizme kazandırılması suretiyle sosyo-ekonomik kalkınmaya katkı sağlamak ve kadınların istihdamı hedefleniyor. Açılan kursta kumaş dokuyan Saadet Erdal, “Bu dokumayı ben 5 sene önce öğrendim. Daha önceden kayınvalidelerimiz, onların anneleri falan çok dokumuşlar. Zamanla yok olmuş. Daha sonradan Kadınlar Derneği ve kaymakamlık sayesinde tekrardan gündeme geldi. Tezgahlar alındı. Projeler sunuldu. Ondan sonra bizlere öğretildi eğitmenler tarafından. Bizde öğrendik. Çokta memnunuz. Çok güzel bir uğraş. Ev ekonomisine katkıda bulunuyoruz. Çocuklarımıza gelecekte bir şeyler bırakabiliyoruz. Geçmişten geleceğe güzel bir eser olsun diye. Kumaşımız peştamal olarak dokuduğumuzda her türlü kullanabiliyorsunuz. El emeği olduğu için kıyamayıp masa üstünde değerlendirenler var. Kare masa örtüsü olarak yapıyoruz. Onları kare masa örtüsü yapıyorlar. Kumaş dokuyoruz, Gazenne kumaşı o da elbise dikiliyor, gömlek dikiliyor. Onun özelliği de yazın serin tutması, kışın sıcak tutması. Yüzde yüz pamuk ve çizgisi sadece Eğin’e has bir dokuma. Bu görmüş olduğunuz peştamal olacak. 2 metre kadar dokuyoruz, 1,80. Gazenne kumaşımız da dediğim gibi gömlek, elbiselik, her türlü kullanabileceğiniz bir kumaş” dedi. Şerife Erdoğan ise, “Ben de bu kursa devam ettim unutulmaya yüz tutmuş mesleklerimizi öğrenip yaşatmak için. Gazenne buraya ait bir kumaş deseni. İsmi Gazenne. Dokuması aynı, içi dışı pamuklu. Öğrenip dokuyoruz. Devam ediyoruz. Modeli eskiden her yerde kullanmışlar. Şimdi bulunmadığı için daha çok yöresel elbisede, gömlek, istediğin şekilde kullanabilirsin. Bizim buraya ait olduğu için elbise daha güzel oluyor” diye konuştu. “Gazenne kumaşı, Coğrafi İşaretli ürün olarak tescil edildi” Kemaliye Belediye Başkanı Mehmet Karaman, Gazenne kumaşının Coğrafi İşaretli ürün olarak tescil edildiğini ifade ederek şu açıklamada bulundu: “Kemaliye Belediye Başkanlığı olarak, ilçemizin tanıtımı, marka değerini, üretim ve istihdamı artırmak için yaptığımız çalışmalarımızda, kadınlarımızın el emeği göz nuru ile nakış nakış işledikleri Gazennelerimize de Coğrafi İşaret almış bulunmaktayız. Çaltı Köyü Derneğinin destek ve katkıları ile Dışpatent firması yetkilisi Çaltı köyünden hemşehrimiz Hamza Okan ve ekibinin çalışmaları ile Kemaliye Eğin Gazenne Dokuması Coğrafi İşaretli ürün olarak tescil edildi. Emeği geçen ve destek olan herkese çok teşekkür ederiz."

Coğrafi işaretli, kıtlık dönemi yemeği: 'Mıcırık Aşı'

Kurtuluş mücadelesinin verildiği kıtlık dönemlerinde ortaya çıkan ve gastronomi kenti Gaziantep'in coğrafi işaretini aldığı mıcırık aşı, günümüzde yöre halkının vazgeçemediği, turistlerin ise unutamadığı lezzetler arasında yer alıyor. Gaziantep'te kıtlık döneminde ortaya çıkan ve son dönemlerde coğrafi işareti alan mıcırık aşı, Güneydoğu'da hem lezzeti hem de besleyici özelliği nedeniyle ilgi görüyor. Yemeklerinden, sosyal ve kültürel alanlarına kadar buram buram tarih kokan Gaziantep'in ünü dünyaya yayılan yemekleri arasında bulunan mıcırık aşı, meşakkatli bir yapım aşamasına rağmen bütçe dostu sofraların vazgeçilmez lezzetleri arasında yer alıyor. Yöre halkının yanı sıra bölgeye gelen yerli ve yabancı turistlerin de tadına baktığı aş, unutamadığı lezzetler arasında yerini alıyor. Yerli ve turistlerin ilgisini çeken mıcırık aşı lezzetiyle ve besleyici yönüyle öne çıkıyor. Gaziantep’in kültürel ve yöresel mutfağındaki konumunu devam ettirmek için uğraşan işletmeler uygun fiyat tarifesiyle kurtuluş savaşındaki tarihi lezzeti damaklarda yaşatıyor. Gaziantep Mıcırık Aşı; kuşbaşı et veya kıyma, pirinç, salça, börk veya mıcırık veya her ikisi de kullanılarak hazırlanan bir yemektir. Börk, patlıcanın yeşil kısmı ile birlikte kesilen baş kısmının; mıcırık ise patlıcanlar oyulurken çıkartılan iç kısmının güneşte kurutulması ile elde edilir. Kolay yapılan bir yemek olduğu için evlerde de çok tercih edilen bir yemektir. “tadından ve tarihinden hiçbir şey eksilmeden geçmişten günümüze gelen bir yemektir” Mıcırık aşının kurtuluş savaşında yaşanan kıtlıktan dolayı ortaya çıktığını anlatan Yusuf Pektaş, “Mıcırık aşı kurtuluş savaşından kalan tarihi bir yemektir. 6 bin 317 şehit verdiğimiz zamanlar kendi başımıza şehrimizi savunmak zorunda kaldığımız için kıtlık ortaya çıkmış. Annelerimiz evde patlıcanın sap kısımlarını da değerlendirerek yaptığı ve o günden bugüne tadından ve tarihinden hiçbir şey eksilmeden gelen bir yemektir. Geleneksel bir yemektir” dedi. Tüm evlerde kolaylıkla yapılabildiği gibi patlıcanın sapı diye bilinen börk kısmı da kullanılarak büyük ölçüde israfın önüne geçiliyor. Pektaş, “İç harcında kurutulmuş patlıcan ve kurutulmuş biberin sap kısımlarından oluşur. Onları atmıyoruz, biz Gaziantepliler israfı sevmeyen bir toplumuz ve patlıcanı nasıl ki yemek yapıyorsak sap kısmını da değerlendirerek yemek yapıyoruz. Ekstra olarak iç harcında kurutulmuş biber ve patlıcanın sap kısmı dışında pirinç, soğan ve sarımsak var. Bundan dolayı antibiyotik gibidir” şeklinde konuştu. Tarihi dokusunun turistler üzerinde etki bıraktığından ve her insanın ekonomik anlamda rahatça yiyip, tarihini ve kültürünü damaklarında hissetmelerini hedeflediklerini aktaran Pektaş, “Mıcırık aşı dünya mutfağı kitaplarında yeri olan ve UNESCO tarafından coğrafi işaret alan bir yemektir. Turistler misafirlerimiz bu yemekleri bilmiyor. Biz tarihi anlamını söylediğimizde hoşlarına gidiyor ve yedikleri zaman beğeniyorlar. Güler yüzle kalkıp gidiyorlar. Depremden sonra turistlerin az gelmesiyle günde ortalama 60 tabak satmaya başladık. Depremden önce 80 tabak satıyorduk. Aylık olarak ortalama 3 bin 500 tabak mıcırık aşı satıyoruz. Her kesimden insanın cebine uygun olacak şekilde tabağını 40 TL gibi bir cüzi rakamdan vatandaşlara sunuyoruz ve fiyat artırımına gitmiyoruz” diye konuştu.

#Coğrafi Işaretli

Coğrafi işaretli asırlık keşan turistlerin Trabzon hatırası oldu

Gazenne kumaşı, Coğrafi İşaretli ürün olarak tescil edildi

Coğrafi işaretli, kıtlık dönemi yemeği: 'Mıcırık Aşı'