Geleceğe Miras Projesi Haberleri - Son Dakika Geleceğe Miras Projesi Haber Güncel Gelişmeler

Eski Van Şehri Tarihi İhtişamıyla Yeniden Canlanıyor

VAN (İHA) - Van Kalesi'nin güneyinde yer alan Eski Van Şehri, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden kalan 12 mimari yapının restorasyonuyla eski ihtişamına kavuşuyor. Bölge, Milattan Önce 3000’lerden 20. yüzyıla kadar pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış tarihi bir merkez olarak dikkat çekiyor. ZENGİN TARİHİ GEÇMİŞ 450 bin metrekarelik bir alana yayılan Eski Van Şehri, Urartu, İskit, Med, Pers, Roma ve Sasani medeniyetlerinin ardından 7. yüzyılda İslam hâkimiyetine geçti. 1069'da Selçuklu Sultanı Melikşah tarafından fethedilen şehir, Osmanlı dönemi boyunca Türk-İslam kültürünün önemli bir merkezi oldu. Ancak 20. yüzyılda yaşanan Ermeni ayaklanmaları ve Birinci Dünya Savaşı’nın yıkıcı etkileri nedeniyle şehir büyük zarar gördü. Eski Van Şehri’nde Ulu Cami, Kızıl Minareli Cami, Hüsrev Paşa Külliyesi, Kaya Çelebi Camii ve Surp Stephanos Kilisesi gibi önemli yapılar yer alıyor. RESTORASYON ÇALIŞMALARI 2024 yılında başlatılan çalışmalar, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülşen Baş Terzioğlu başkanlığında yürütülüyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın "Geleceğe Miras" projesi kapsamında devam eden çalışmaların 2025’te de süreceği açıklandı. "YAPILAR YOK OLMA TEHLİKESİYLE KARŞI KARŞIYA KALMIŞTI" Kazı Alan Başkanı Prof. Dr. Gülşen Baş Terzioğlu, şehirde 12 adet mimari yapı kalıntısının tespit edildiğini belirtti. Terzioğlu, "19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başlarında yaşanan Ermeni ayaklanmaları, Rus işgali ve Birinci Dünya Savaşı gibi olumsuzluklar nedeniyle şehir terk edilmek zorunda kalmıştır. Bu terk edilişin ardından bölge bir daha yerleşime açılmamış ve büyük ölçüde tahrip olmuştur. Zamanla kendi haline bırakılan bu alan, mimari dokusuyla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştı" dedi. Bu yapılar arasında Mimar Sinan’ın eseri olan Hüsrev Paşa Külliyesi, Selçuklu dönemine ait Kızıl Minareli Cami, Osmanlı dönemi yapısı Kaya Çelebi Camii ve Ulu Cami gibi eserler bulunuyor. Ayrıca, yarı yıkık haldeki Çifte Hamam’ın da Hüsrev Paşa Külliyesi’nin bir parçası olarak restore edilmesi planlanıyor. BÖLGE TURİZMİ İÇİN GELECEK PLANLARI Bakanlık tarafından hazırlanan proje, bölgenin bir ören yeri haline getirilmesini amaçlıyor. Restorasyon tamamlandığında Eski Van Şehri, tarihi yapıları ve dokusuyla ziyaretçilerine kapsamlı bir deneyim sunacak. Giriş-çıkışların kontrol altına alınacağı alanda sesli ve görsel bilgilendirme sistemleri kurulacak. Ayrıca, seyir alanları oluşturularak ziyaretçilerin tarihi daha iyi kavraması sağlanacak. Prof. Dr. Terzioğlu, bu projeyle bölgenin bilinirliğinin artacağını ve tarihi dokunun daha iyi anlaşılacağını ifade etti.

Hadrianopolis’te 5. Yüzyıla Ait Oyun Taşları Bulundu

KARABÜK (İHA) - Karabük’ün Eskipazar ilçesinde yer alan Hadrianopolis Antik Kenti’nde gerçekleştirilen kazılarda, 5. yüzyıla ait kemik oyun taşları gün yüzüne çıkarıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Geleceğe Miras Projesi kapsamında yürütülen çalışmaların SDJ-3 olarak adlandırılan bölgesinde bulunan taşların, Roma döneminde oynanan "Ludus Latrunculi" ve "Doudecim Scripta" isimli askeri strateji oyunlarında kullanıldığı düşünülüyor. Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş'ın başkanlığında ortaya çıkarılan bu oyun taşları, Batı Karadeniz’in iç kesimlerinde Roma İmparatorluğu’nun askeri varlığını uzun yıllar sürdürdüğünü gösteriyor. ANTİK STRATEJİ OYUNLARINA DAİR ÖNEMLİ İPUÇLARI Kazı Başkanı Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, 2024 yılı kazılarında elde edilen bu bulguların, antik dönemdeki strateji oyunlarıyla ilgili önemli bilgiler sunduğunu belirtti. Mercimek şeklindeki kemik taşların üzerindeki dört ve sekiz kollu sembollerin, oyuncuların stratejilerini belirlemesine yardımcı olduğunu ifade eden Çelikbaş, bu oyunların Roma döneminde oldukça popüler olduğunu söyledi. ROMA'NIN ASKERİ VARLIĞINA DAİR KANITLAR Buluntuların 5. yüzyıla ait olduğunu vurgulayan Çelikbaş, Hadrianopolis’te M.S. 2. yüzyılda askeri bir karargah bulunduğunu daha önceki çalışmalarda tespit ettiklerini hatırlatarak, bu yeni bulguların Roma’nın askeri varlığını bölgede yaklaşık 300 yıl boyunca sürdürdüğüne işaret ettiğini söyledi. GÜNÜMÜZ OYUNLARIYLA BENZERLİK TAŞIYOR Çelikbaş, antik dönemdeki bu oyunların modern strateji oyunlarıyla benzerlik taşıdığına dikkat çekti. Günümüzde "Dama", "Amiral Battı" gibi oyunların ya da dijital strateji oyunlarının, o dönemde kemik taşlarla oynanan oyunlarla bağdaştırılabileceğini ifade etti.

Karadeniz'in Efes'i Pompeiopolis Turizme Hazırlanıyor

KASTAMONU (İHA) - Kastamonu'nun Taşköprü ilçesindeki Zımbıllı Tepe mevkiinde yer alan Pompeiopolis Antik Kenti, 2024 yılı kazı çalışmalarıyla dikkatleri üzerine çekiyor. Roma dönemine ait Anadolu'nun en büyük kentlerinden biri olan ve Paflagonya Eyalet Merkezi olarak kurulan antik kentte kazılar Karabük Üniversitesi’nden Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük'ün liderliğinde sürdürülüyor. Çalışmaların tamamlanmasıyla birlikte Pompeiopolis, "Karadeniz'in Efes'i" olarak anılacak. AFRODİT HEYKELLERİ BULUNDU Kazı çalışmaları sırasında Yunan mitolojisinin aşk tanrıçası Afrodit'e ait iki heykel parçası bulundu. Bölgede ilk kez rastlanan Afrodit heykelleri, kazı ekibinde büyük heyecan yarattı. Koruma altına alınan heykellerin, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Geleceğe Miras Projesi kapsamında restore edilmesi planlanıyor. TURİZM ROTASI ŞEKİLLENİYOR Pompeiopolis’te kazılar tiyatro alanında tamamlanırken, bin 800 yıllık mozaikler Roma villasının zeminine yerleştirildi. Bölge hakkında bilgi veren Doç. Dr. Eliüşük, "Pompeipolis, bir Roma İmparatorluğu kenti oluyor. Aynı zamanda bir eyalet başkenti oluyor. Bu kapsamda bir Roma İmparatorluk kentinde olması gereken tüm yapıları içerisinde barındırıyor. Biz, şu anda tiyatro salonuyla odeonunu açtık. Bunun dışında sivil yapı olarak bir villa kazdık. Bunlara ek olarak birkaç tane bazilikamız var. İki tane hamamımız var. Biz, bu yıl için kazı çalışmalarına öncelikle bazilikadan başlayacağız. Bazilikadan kastımız ise, kiliseden ziyade daha çok Roma'da bir mahkeme binası ve kapalı çarşı işlevi gören büyük bir yapı. Bazilikayı da kazdığımızda oradan gelecek buluntuların bizleri oldukça şaşırtacağını düşünüyoruz" dedi. Çalışmalar tamamlandığında antik kent, bölge turizminin en önemli duraklarından biri olacak. "POMPEİOPOLİS'İ ÖNEMLİ BİR DESTİNASYON YAPACAĞIZ" Kazı Başkanı Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük, son üç yıldır çalışmalarda büyük ilerleme kaydettiklerini belirtti. Eliüşük, "Uygulama aşaması biraz daha zor olsa da iki yıl içerisinde bizler, Pompeipolis Antik Kentini hem Kastamonu hem de ülkemiz için önemli bir turizm destinasyonu haline getirmeye çalışacağız. 2 yıl içerisinde bunları sonuçlandırırız" sözleriyle beklentisini dile getirdi. "KARADENİZ'İN EN BÜYÜK ANTİK KENTİ" Taşköprü Belediye Başkanı Hüseyin Arslan ise antik kentin bölge turizmine katkı sağlayacağını vurgulayarak, "Pompeipolis Antik Kenti, Karadeniz'in en büyük kazısıdır. En büyük antik kentidir. Turizm rotasında da çok önemli bir yer tutacak. Taşköprü, hatta Kastamonu bölgesi önemli bir turizm alanına kavuşmuş olacak" diye konuştu. Kastamonu İl Kültür ve Turizm Müdürü Kerem Seven, bölgenin önemine dikkat çekerek, "Cumhurbaşkanlığının Geleceğe Miras Projesi kapsamında Taşköprü Pompeipolis Antik Kentinde kazı başkanımız Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük hocamız ile ekibi, kazı çalışmalarını devam ettirmektedirler. Bunların karşılığı görüldüğü üzere alınmıştır. Bundan sonra da olumlu yönde alınmaya devam edilecektir. Yakın bir zamanda Pompeipolis Antik Kenti, Karadeniz'in Efes'i olacaktır. Bölge ekonomisine de nefes verecektir" dedi. Ödenek konusundaki destekleri nedeniyle Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'a ve projede emeği geçenlere teşekkürlerini sundu. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen kazılar sayesinde Pompeiopolis’in tarihi ve kültürel değerleri dünya turizmine kazandırılacak.

Gladyatörler Şehri Kibyra, Karla Görsel Şölen Sunuyor

BURDUR (İHA) - Gladyatörler şehri olarak da anılan Kibyra Antik Kenti, kar yağışı sonrası eşsiz bir görsel şölen sunarak tarih ve doğa meraklılarının ilgisini çekmeyi başardı. Roma Dönemi'ne ait yapıları ve Medusa Mozaiği gibi eserleriyle öne çıkan Kibyra, 2024 yılında yaklaşık 35-40 bin ziyaretçi ağırladı. UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Kibyra, Helenistik dönemden Osmanlı'ya uzanan tarihi katmanlarıyla dikkat çekiyor. Burdur'un Gölhisar ilçesindeki kent, yoğun kar yağışının ardından beyaza bürünerek fotoğraf tutkunlarının da uğrak noktası oldu. 2024 KAZILARI TAMAMLANDI Bu yılki kazı çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın "Geleceğe Miras" projesi kapsamında Agora alanında yoğunlaştı. Prof. Dr. Şükrü Özdoğru'nun başkanlığında kazı gerçekleştiren ekipler, eserlerin belgelenmesi ve konservasyon çalışmalarına ağırlık verdi. Dr. Öğr. Üyesi Düzgün Tarkan, "Bu yılki çalışmalarımıza şimdilik kısa bir ara verdik. Kış şartlarının ağırlaşmasıyla beraber kazı ekibi olarak burada ofis ve büro çalışmalarına ağırlık verdik. Bundan sonraki süreçte, artık yıl boyunca arazide bulunan eserlerin belgelenmesi ve bunlara yönelik konservasyon ve restorasyon çalışmaları sürdürülecek. Önümüzdeki mart sonundan itibaren tekrar arazi çalışmaları başlayacak" dedi. KIBYRA’NIN EN ÜNLÜ ESERLERİ Antik kentin öne çıkan eserleri arasında Medusa Mozaiği, Odeon ve Anıtsal Çeşme yer alıyor. Bu eserlerin korunması için kış aylarında özel önlemler alındığını ifade eden Tarkan, "Bu yıl da bu her iki eserin kış şartlarından korunmasına yönelik olarak üzerlerinin kapanma işlemleri tamamlandı" dedi. Bahar aylarında eserlerin yeniden ziyaretçilerin ilgisine sunulacağını ekledi. KIBYRA’YI KEŞFETMEYE DAVET Restorasyon ve kazı çalışmalarıyla her geçen yıl daha da güzelleşen Kibyra Antik Kenti, geçmişin izlerini görmek isteyen ziyaretçilerini bekliyor. 2024’te ziyaretçi sayısını neredeyse ikiye katlayan kent, hem yerli hem yabancı turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor.

Oluz Höyük’te 2 Bin 100 Yıllık Kuş Figürlü Düdük Bulundu

AMASYA (İHA) - Amasya’nın Oluz Höyük kazılarında, 2 bin 100 yıl öncesine ait, pişirilmiş topraktan yapılmış kuş şeklinde bir asker düdüğü bulundu. Kazı Başkanı Prof. Dr. Şevket Dönmez, düdüğün Mithridatlar Hanedanı’nın güçlü lideri 6. Mithradates dönemine ait olduğunu ve askeri haberleşmede kullanıldığını düşündüklerini belirtti. "BASİT BİR SES ÇIKARMA ALETİ DEĞİL" Düdüğün üzerinde bulunan dört delikle melodi oluşturabilme özelliği dikkat çekiyor. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk İslam Arkeolojisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Dönmez, bu tip düdüklerin genellikle Roma kültürüne ait olarak bilindiğini, ancak bu keşfin Anadolu’nun yerel krallıklarında da bu tür aletlerin kullanıldığını ortaya koyduğunu söyledi. Kazılarda bulunan düdüğün, yabani kaz ya da angut kuşu şeklinde tasarlandığını ifade eden Dönmez, "Yabani bir kaza ya da angut kuşuna benzemesi bizim için çok şaşırtıcı değil. Çünkü Oluz Höyük'ün yanında Hitit Dönemi'nden beri bir göl olduğunu biliyoruz. Bu gölün ekosistemi zengin bir kuş cenneti olduğunu biliyoruz. Buradaki kuşların da Oluz Höyüklüler tarafından doğru biçimde gözlemlendiği, bazen çanak, çömlekler üzerine işlendiğini biliyoruz. Burada da Amasya'ya özgü endemik bir kuşun düdük üzerinde figürleştiğini söyleyebiliriz" yorumunda bulundu. "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında yürütülen kazılar sırasında çıkarılan bu eşsiz düdüğün temizlik ve konservasyon işlemlerinin tamamlanmasının ardından Amasya Müzesi’nde sergileneceği bildirildi.

Kastabala'da Arkaik Dönemden Daha Eski Kalıntılar Bulundu

OSMANİYE (İHA) - Çukurova’nın Efes’i olarak anılan Kastabala Antik Kenti’nde yürütülen kazılar, Arkaik Dönem öncesine ait tapınak kalıntılarını ortaya çıkardı. Osmaniye'deki Kastabala Antik Kenti’nde devam eden kazılarda, milattan önce 540'lı yıllara tarihlenen Kubaba Tapınağı'nın yanında daha eski bir döneme ait olduğu düşünülen Açık Hava Kaya Kült Alanı ve sarnıçlar bulundu. Kazılar, "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi iş birliğiyle yürütülüyor. Osmaniye İl Kültür ve Turizm Müdürü Burhan Torun, kutsal bir kent anlamına gelen Kastabala’da sütunlu caddenin hemen yanında yer alan alanın hem tapınak hem de dini ritüeller için kullanıldığını belirtti. Torun, bölgenin tiyatrosu, kilisesi ve hamamıyla tam bir antik kent olduğunu ifade ederek, ziyaretçileri Kastabala’ya davet etti. Kastabala Kazı Başkanı Doç. Dr. Faris Demir, açık hava kaya kült alanının Arkaik Dönem tapınağından daha eski olduğunu belirterek, burada heykel kaidesi ve sarnıçlar bulduklarını açıkladı. Bu alanın, tapınağın yapımında kullanılan taşların kesim yeri olarak değerlendirildiğini belirtti. 2023 kazılarında ulusal ve uluslararası basında geniş yer bulan keşiflerin, Türkiye’de üçüncü, Avrupa’da ise altıncı sırada yer aldığını ifade eden Demir, 2024 yılı çalışmalarının da heyecan verici bulgularla ilerlediğini söyledi.

Sydera Antik kenti Gece Müzeciliği’ne ekleniyor

Yıl boyunca arkeolojik kazıların devam ettiği Syedra antik kentinde sıra yeni bir projeyi hayata geçirmeye geldi. 3 bin yıllık geçmişe sahip antik kent Gece Müzeciliği için hazırlanıyor. Efes, Pamukkale ve Aspendos gibi Syedra da artık geceleri ziyaretçilerini ağırlayabilecek. Antalya’da gece müzeciliği kapsamında Aspendos ve Patara antik kentleri gece yarısına kadar açık kalırken Side saat 23.00, Alanya Kalesi ile Perge, Phaselis, Olympos, Limyra ve Myra antik kentleri ise saat 21.00’e kadar ziyaret edilebiliyor. Syedra Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Ertuğ Ergürer’in başkanlığında altı yıldır sürdürülen kazı çalışmalarıyla görünür hale getirilen antik kent, yoğun çalışmalarla gece müzeciliği için de uygun bir hale getiriliyor. Yerleşim alanındaki kazılarda gün yüzüne çıkarılan kentin merkezini oluşturan 250 metre uzunluğundaki Sütunlu Cadde ile çevresindeki tiyatro, meclis, hamam, altyapı sistemleri, işlikler, sarnıçlar ve Vaftiz isimli mağara, Syedra’da öne çıkan mekanlar arasında yer alıyor. Karşılama alan da yenilendi Syedra’nın gece de ziyarete açılabilmesi için antik dönem cadde ve sokaklarında düzenleme yapıldı, makilik alanlar temizlendi. Işıklandırma çalışması yapıldıktan sonra antik kent, gece de ziyaret edilebilecek. Alaaddin Keykubat Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ertuğ Ergürer, yaptığı açıklamada Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün destekleriyle 2019’da kent içi kazılara başladıklarını söyledi. Bu sene arkeolojik kazılarda altıncı sezona girdiklerini anlatan Doç. Dr. Ertuğ Ergürer, “Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un öncülüğünde başlatılan ‘Geleceğe Miras Projesi’ kapsamındaki çalışmalarımızı bu yıl karşılama alanları ve gezi güzergahı üzerinde yoğunlaştırdık. Kentin karşılama alanını yenilerken, gezi güzergahının da onarım çalışmalarını sürdürüyoruz” dedi. Ergürer, kazıların kentin daha çok yerel halkın bulunduğu konut ve çalışma alanlarında devam ettiğini belirterek, büyük caddelerini birbirine bağlayan ara sokak ve merdivenlerin sayısının kazılar sayesinde arttığını vurguladı. Syedra’daki Sütunlu Cadde ışıklandırılacak Syedra Antik Kenti’nin gece gezisi yapılabilecek kentler arasında yer alacağını kaydeden Doç. Dr. Ertuğ Ergürer, “Gece güzergahı alanı, yürüme ve karşılama alanı çalışmaları bittikten sonra antik kentte ışıklandırma yapılarak, geceyarısına kadar gezilebilecek” dedi. Ergürer, 2023 sezonunda kentin batı kapısıyla Sütunlu Cadde’yi birbirine bağlayan merdivenleri, daha sonra da Sütunlu Cadde’nin orijinal zemini ve caddenin bağlantılarının bir kısmını ortaya çıkardıklarını belirtti. Kentin büyük bölümünde orijinal gezi güzergahlarının gün yüzüne çıkarıldığını dile getiren Doç. Dr. Ertuğ Ergürer, “Yaklaşık 2,5 kilometrelik bu antik dönem güzergahı, ziyaretçilerini akşam gezilerinde ağırlayacak. Tarih veremiyoruz ancak ışıklandırma yapıldıktan sonra gece müzeciliğine açılacak” dedi.

#Geleceğe Miras Projesi