Kazı Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz Haberleri - Son Dakika Kazı Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz Haber Güncel Gelişmeler

"Dünyanın en eski batığı"nda yeni buluntulara ulaşıldı

Dünyanın "bilinen en eski batığı" olarak nitelenen Kumluca Orta Tunç Çağı Batığı'nın, 50 metre derinlikte yürütülen su altı arkeolojik kazılarında 30 bakır külçe, gemicilerin şahsi eşyaları ile amfora çıkarıldı. Kumluca Orta Tunç Çağı Batığı Kazı Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz başkanlığındaki 40 kişilik ekip, Antalya kıyılarında su altı keşif ve kazı çalışmalarını sürdürüyor. Son teknolojiyle donatılan ve 250-300 metreye indirdikleri robotları da kullanarak çalışmalarını gerçekleştiren ekibe, olası vurgun durumlarında anında müdahale için İstanbul Üniversitesi Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp Ana Bilim Dalı Başkanlığından uzmanlar da eşlik ediyor. Su altı arkeologları, kazılarda hava tüpleriyle dalış yaparak indikleri 45-55 metrede, 3 bin 600 yıl önce battığı belirlenen gemiden uzun uğraşlar sonucu eserleri gün yüzüne çıkarıyor. Bazen bir bakır külçeyi çıkarabilmek için küçük keski, çekiç ve vakum cihazı yardımıyla bir ay çalışan ekip, çıkardıkları eserleri dünya bilimine kazandırıyor. "Bu bakır külçelerin önemi, dönemin parası olması" Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Öniz, AA muhabirine, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Kumluca Orta Tunç Çağı Batığı'nda 3 yıldır çalışma yürüttüklerini, bu yılki kazıların iki ay sürdüğünü söyledi. Kazıların Türk bilim insanlarının başkanlığında 40 kişilik ekibin dönüşümlü olarak katılmasıyla sürdüğünü aktaran Öniz, çok derinlerde yapılan dalışlarda vurgun riski olduğundan gemide 5 kişilik basınç odası olduğunu vurguladı. Her türlü tedbiri aldıklarına dikkati çeken Öniz, şöyle devam etti: "Yaklaşık 50 metre derinlikteki batıkta yaptığımız kazıda 30'dan fazla ingot dediğimiz muhtemelen Kıbrıs Adası'ndan yüklenmiş bakır külçeler çıkardık. Bu bakır külçelerin önemi, dönemin parasıydı. Muhtemelen Kıbrıs'taki bakır madenlerinden yüklenmiş olan bu gemi, Girit Adası'na giderken yolda fırtına sırasında batıyor. Bu yaklaşık 3 bin 550 ile 3 bin 600 sene öncesinde oluyor. Bu bağlamda Kumluca Orta Tunç Çağı Batığı dünyanın en eski ticaret gemisi batığı ünvanını hala taşıyor." "İlk deniz ticaretinin ülkemiz kıyılarında yapıldığını görüyoruz" Geminin ana yükünün bakır külçeler olduğuna işaret eden Öniz, şunları kaydetti: "Bu bakır külçelerin benzerinden New York Metropolitan Müzesi'nde bir tane, Atina Milli Arkeoloji Müzesi'nde 4 tane sergileniyor. Bizde önceki çıkardıklarımızla birlikte 100'den fazla bakır külçe var. Bu bağlamda Türkiye'nin kültürel mirasının ne kadar zengin olduğu, dünyayla kıyaslandığında ilk tarihin, destanların, ilk yelkenli gemiyle yapılan denizciliğin, ilk deniz ticaretinin yine ülkemiz kıyılarında, özelde Antalya'da, daha özelde Kumluca ilçesi kıyılarında olduğunu görüyoruz. Artık batıkta gemicilerin şahsi eşyalarına ulaşmaya başladık. Bunlardan biri soketli keski dediğimiz bir tür tarım aleti ama gemi yapılırken de kullanılan, muhtemelen bronzdan yapılmış bir eşya. Bunu iki sene önceki kazıda da ortaya çıkarmıştık. Bu sene yapmış olduğumuz kazılarda ulaştığımız en önemli şey seramik eşyalar. Küçük bir amfora. Bu amfora ve soketli keski, bize milattan önce 16. yüzyılı işaret ediyor." Öniz, çıkarılan eserlerin Antalya Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarında tuzdan arındırma işlemlerine tabi tutulduğunu ifade etti. Kazılarda 3 bin 600 senedir birbirine ve ana kayaya kaynayan külçeleri çıkarabilmek için küçük keski ve çekiç yardımıyla günlerce kazı yaptıklarını aktaran Öniz, "Dünyanın en eski batığında böyle bir derinlikte su altı kazıları yapılarak güzel sonuçlara ulaşılması Türkiye'nin dünyada su altı arkeolojisinde gelmiş olduğu yeri gösteriyor." dedi.

Antalya'da arkeolojik su altı çalışmaları devam ediyor

Kumluca Tunç Çağı Batığı Kazı Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz ve ekibi, Gelidonya ve Uluburun Tunç Çağı batıklarının da yer aldığı Antik Likya bölgesi olarak bilinen Kumluca ve Finike kıyılarında yeni keşifler için çalışma yürütüyor. Çalışmalara eşlik eden su altı belgesel yapımcısı ve görüntü yönetmeni Tahsin Ceylan ile su altı fotoğrafçısı Mustafa Emre Kolbakır, ekibin Finike ilçesi açıklarında yürüttüğü çalışmaları görüntülemek için dalış yaptı. Gerekli hazırlıklar tamamlandıktan sonra Ceylan ve Kolbakır, metrelerce derinliğe inerek Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz'in su altındaki yüzey keşiflerini, önceden belgelendirdikleri eserleri ve yeni batıkların bulunması için yürütülen çalışmaları görüntüledi. Öniz ve ekibi daha önce yer tespiti yapılan eserleri inceledi, ölçüm yaptı. Çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle yürüyor Kazı Başkanı Öniz, dalış öncesi AA muhabirine, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Akdeniz Üniversitesi olarak Antalya ve Mersin'de su altı araştırmaları yaptıklarını söyledi. Finike kıyılarında daha önce belgeledikleri batıkların üzerinde son iki yılda değişiklik olup olmadığını kontrol etmek ve yeni keşifler için daldıklarını aktaran Öniz, "Yeni batıklar araştıracağız, yeni arkeolojik eserler belgeleyeceğiz. Yerini bildiğimiz batıklara korsan dalış yapılmış mı? Eserde bozulma var mı? Onu anlayacağız." diye konuştu. Tahsin Ceylan ise Türkiye denizlerinin su altı kültür varlıkları açısından büyük envantere sahip olduğunu ifade etti. Su altı kültürel varlıkların tanıtılıp dalış turizmine kazandırılmasının önemli ekonomik getiri sağlayacağına dikkati çeken Ceylan, "Kekova bölgesinin de dalış turizmine kazandırılması gerekiyor. Dünyaya örnek bir çalışma olur." dedi. Kazılarda arkeolojik nitelikte 335 batık bulundu Öte yandan, Hakan Öniz başkanlığında Akdeniz kıyılarında yaklaşık 10 yıldır sürdürülen su altı kazı çalışmalarında, milattan önce 16'ncı yüzyıldan milattan sonra 19'uncu yüzyıla kadar geniş bir tarih aralığına ait olduğu değerlendirilen arkeolojik nitelikte 335 batık bulundu. Bu batıkların büyük çoğunluğu, şarap ya da zeytinyağı gibi ticari yük bulunduğu düşünülen amforalar içeriyor. Bunların arasında Kumluca'da bulunan ve "dünyanın en eski batığı" olarak nitelenen 3 bin 600 yıllık bakır külçe yüklü Orta Tunç Çağı batığı ile Alanya'da kazısı yapılmış 1720'lerde batmış Osmanlı dönemi ticaret gemisi batığı da bulunuyor. Bilime ve turizme kazandırılan eserlerden Roma dönemi baktıklarının bir bölümünde ise tabak, kiremit, tuğla, lahit ve blok taş gibi malzemeler de yer alıyor.

#Kazı Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz

"Dünyanın en eski batığı"nda yeni buluntulara ulaşıldı

Antalya'da arkeolojik su altı çalışmaları devam ediyor