#Özgür Güleryüz

Türk savunma mühendisliğinde hedef: İnsansız denizaltı

STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret AŞ Genel Müdürü Özgür Güleryüz, AA muhabirine, projenin 2016 yılında Pakistan Deniz Kuvvetlerinin ihaleye çıkmasıyla başladığını söyledi. Fransız yapımı Agosta 90B Sınıfı denizaltıların yarı ömür modernizasyonunu içeren ihaleyi üretici firmaya karşı kazandıklarını belirten Güleryüz, sonrasında da ikinci ve üçüncü denizaltıların projeye dahil edildiğini bildirdi. Güleryüz, ilk denizaltıyı Nisan 2021'de teslim ettiklerini, ikincisini de Aralık 2022'de kullanıma sunduklarını ifade ederek, şöyle konuştu: "Bu proje bizim için gerçekten kritik bir proje. Üretici firmaya karşı kazandığımız bir ihale. Yurt dışında çok fazla örneğini göremezsiniz. Üretici firmalar dışında bu yetkinliğe sahip firma sayısı çok fazla yok. Bu denizaltı modernizasyonuyla STM, denizaltı konusundaki yetkinliğini ispatlamış oldu. Birçok yerli ve milli firmamızın bizle beraber ihracat yapmasına kapı açmış olduk. Bu tarz platformlara, denizaltılara sahip ülkelere de mesaj olmuş oldu. Çünkü üretici firma dışında STM, çok kapsamlı bir modernizasyonu yurt dışında, Pakistan'da gerçekleştirdi. Üçüncü denizaltı için çalışmalarımız yoğun şekilde devam ediyor. Ülkemizin denizaltı gibi çok ileri teknoloji içeren stratejik bir alanda gerçekleştirdiği ilk mühendislik ihracatı. 50'ye yakın alt yüklenici firmamız var. Bu projeyle hepimiz için yeni bir kapı açıldı." İki seneyi bulmadan son denizaltıyı teslim etmeyi planladıkları bilgisini veren Güleryüz, yaklaşık 20 yaş civarında kullanımı olan denizaltılarda bazı sistemlerin yenilenip güncellendiğini ve kapsamlı bir modernizasyon yapıldığını anlattı. Güleryüz, değişen tüm sistemlerde en son teknolojiler kullanılarak denizaltıların güncel ihtiyaçlara uygun hale getirildiğine işaret ederek, elektronik harp, savaş yönetim sistemi, sonar sistemleri, sensörler gibi sistem ve donanımların denizaltılara entegre edildiğini, bunların çok önemli kısmının da ASELSAN, HAVELSAN gibi yerli firmalar tarafından geliştirildiğini dile getirdi. Türkiye'nin denizaltısı STM500 için çalışmalar sürüyor STM'nin denizaltı teknolojilerine yönelik yol haritasına değinen Güleryüz, Ay Sınıfı denizaltıların modernizasyonunun 2015'te tamamlanıp teslim edildiğini, şu anda da yoğun şekilde Preveze Sınıfı denizaltıların modernizasyonunun devam ettiğini vurguladı. Güleryüz, Reis Sınıfı denizaltıların inşasının sürdüğüne dikkati çekerek, STM'nin projeye tasarımdan başlayarak yerlileştirme konusunda katkı vermeye çalıştıklarını bildirdi. STM500 denizaltısının tasarımlarının devam ettiğini belirten Güleryüz, şunları kaydetti: "Detay tasarımını tamamlamak üzereyiz ama mukavim teknenin test üretim faaliyetlerine de Haziran 2022'de başlamıştık. Çalışmalarımız yoğun şekilde devam ediyor. STM500'ü ete kemiğe büründürmek için elimizden geldiği kadar çok yoğun ve başarılı şekilde ilerliyoruz. Bütün faaliyetler Agosta örneğinde olduğu gibi ihracat konusunda bizim kapımızı açıyor diye düşünüyoruz. Pakistan'daki faaliyetleri gören birçok ülkeyle temaslarımız devam ediyor. Bunu referans olarak görüyorlar. Denizaltı modernizasyonu konusunda bundan sonra benzer platformlara sahip, yarı ömür modernizasyon ihtiyacı olan birçok ülkeyle çalışabileceğimizi düşünüyoruz. Modernizasyon konusunda beklentimiz çok. STM500 ile ülkemizin de yerli-milli denizaltısı olacak. Bundan sonra yurt dışında sadece modernizasyonla kalmayacağız. STM500 ile ülkemiz mühendisleri tarafından tasarlanmış, mümkün olduğunu kadar yerli-milli sistemleri içeren denizaltıyı hem Deniz Kuvvetlerimize hem dost ve kardeş ülkelere satabilme ihtimalini oluşturabileceğimizi düşünüyoruz." Ufukta insansız denizaltı var Özgür Güleryüz, denizaltı alanında yürüttükleri çalışmalarla uluslararası alanda güçlü bir oyuncu olmayı hedeflediklerini söyledi. Denizaltının çok yüksek teknoloji içeren, mühendislik anlamında çok kompleks bir sistem olduğunu vurgulayan Güleryüz, "Bu yetkinliğimizi sonuna kadar kullanarak hem modernizasyon faaliyetlerinde hem tasarım, inşa faaliyetlerinde yoğun şekilde görev almak istiyoruz. Sadece insanlı platformlarla da kalmayacağız. İnsansız denizaltı da gündemde, çok etkin ve başarılı sonuçlar alınabilecek platformlar. Bu konularda da çalışmalarımız, AR-GE faaliyetlerimiz yoğun şekilde devam ediyor." dedi.