Sümela Manastırı Haberleri - Son Dakika Sümela Manastırı Haber Güncel Gelişmeler

Trabzon’da Turist Sayısında Düşüş, Tesislerde Artış Var

Trabzon’da turizm verilerine göre yabancı turist sayısında düşüş yaşanırken, yerli turist sayısında ve turizm tesisi sayısında belirgin bir artış oldu. 2023 yılında Trabzon’u ziyaret eden toplam 1 milyon 138 bin 743 turist varken, bu yıl yüzde 2,23 artışla 1 milyon 164 bin 137 kişi kenti ziyaret etti. Ancak, yabancı turist sayısında yüzde 0,64’lük bir düşüş kaydedildi. Özellikle Körfez ülkelerinden gelen turist sayısında geçen yıllara kıyasla beklenen artış görülmedi. Trabzon’da 2024’ün Ocak ve Eylül ayları arasında Suudi Arabistan’dan 322 bin 34 kişi konaklarken, bunu sırasıyla 47 bin 682 kişiyle Umman, 33 bin 223 kişiyle İran, ve 30 bin 595 kişiyle Irak izledi. Trabzon’un önemli turistik merkezleri olan Ayasofya Camii, Uzungöl, Sümela Manastırı, Kızlar Manastırı ve Sera Gölü gibi alanlar yine yoğun ilgi gördü. Suudi Arabistan, İran, Irak, Azerbaycan ve Almanya’dan gelen turistlerde artış yaşanırken, Umman, Kuveyt, Ürdün ve bazı diğer ülkelerden gelen turist sayısında azalma oldu. Özellikle İsrail’den gelen turist sayısında büyük bir düşüş kaydedilirken, Azerbaycan’dan gelen ziyaretçilerde belirgin bir artış yaşandı. KONAKLAMA KAPASİTESİNDE GENİŞLEME 2024'ün ilk 9 ayında, turizm tesislerinin sayısı yüzde 41,67 artarak 153’e çıktı. Oda kapasitesi 6 bin 151'e, yatak kapasitesi ise 12 bin 831'e ulaştı. Basit konaklama belgeli tesisler ile turizm amaçlı konutlar da dahil edildiğinde, Trabzon'un toplamda 291 işletme, 812 konut, 14 bin 95 oda ve 28 bin 396 yatak kapasitesine sahip olduğu açıklandı. HAVAYOLU ULAŞIMINDA DÜŞÜŞ, KRUVAZİYER TURİZMİNDE ARTIŞ Dış hat uçuşlarında yüzde 10,02 azalış yaşandı ve bu yıl Ocak-Eylül döneminde 3 bin 162 uçak Trabzon’a iniş yaptı. Kruvaziyer turizmi ise yükselişte: Geçen yıla göre yüzde 153,93 artışla bu yıl 21 bin 517 kruvaziyer yolcusu Trabzon’u ziyaret etti. Havayolu istatistiklerinde Suudi Arabistan, Azerbaycan, Katar ve Irak'ta artış gözlenirken, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Almanla, Ürdün, Umman, Bahreyn ülkelerinden gelen uçak seferlerinde azalış görüldü. Kruvaziyer turizminde havayolu turizminin aksine 2024 yılının ilk 9 ayında artış yaşandı. 2023 yılında 12 kruvaziyer gemisinin geldiği Trabzon'a bu yıl 18 sefer düzenlendi. Gelen yabancı turist sayında ise yüzde 153,93'lük artış yaşanırken, geçen yıl 8 bin 517 turistin gezdiği Trabzon'u bu yıl 21 bin 517 turist ziyaret etti. ZİYARETÇİLERİN KONAKLAMA TERCİHLERİ VE TURİZM AMAÇLARI Trabzon İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün yaptığı anket çalışmalarına göre, Trabzon'a gelen turistlerin yüzde 58,2’si otellerde konaklarken, yüzde 30’u apartları tercih etti. Ziyaretçilerin yüzde 42,8’i Trabzon'u sosyal medya aracılığıyla keşfettiğini belirtti ve çoğu ziyaretin temel amacı olarak gezmek, eğlenmek ve dinlenmek öne çıktı. Ortalama konaklama süresi 8,5 gün olan turistlerin, bu sürenin çoğunu Uzungöl ve kırsal tesislerde geçirdiği belirlendi.

Trabzon Turizmi Zor Durumda: Komisyonculuk ve Kaçak Faaliyetler Sorunu

Konu hakkında açıklamalarda bulunan Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Doğu Karadeniz Bölge Temsil Kurulu Başkanı Volkan Kantarcı, "Ülke genelinde olduğu gibi bölgemizde de hanutçuluk, komisyonculuk, işletme belgesiz faaliyetler ve yabancıların kayıt dışı çalışmaları mevcut; bunlar turizme ciddi zararlar veriyor. Sahanın kesinlikle kontrol edilmesi gerekiyor. Devam eden olumsuz süreci toparlamalıyız" ifadelerini kullandı. Trabzon, Sümela Manastırı ve Uzungöl gibi doğa ve kültür turizmi açısından önemli destinasyonları barındırmasına rağmen yeni turizm sezonunu beklentilerin altında tamamladı. Kentteki turizm verileri, başta komisyonculuk, hanutçuluk ve kaçak turizm faaliyetleri olmak üzere; kayıt dışı işletmelerin artışı, bazı batılı ülkelerin vize muafiyeti ile Orta Doğu pazarına girişleri ve farklı fiyat uygulamaları nedeniyle geriledi. "BU YIL BEKLENEN RAKAMLARA ULAŞAMAYACAĞIZ" Kantarcı, "Pandemi öncesinde ciddi bir artış yaşanıyordu. Pandemi sonrası 2022 ve 2023 yıllarında da artışlar devam etti. 2023'te istatistiklere göre 700 binin üzerinde yabancı, 600 binin üzerinde de yerli turist geldi; toplamda 1 milyon 300 bin rakamını geçmiştik. Ancak maalesef bu yıl beklenen rakamlara ulaşamayacağız. Turist sayısına ulaşsak da önemli olan, bölgeye ve ülkeye ekonomik katkının ne olacağıdır. Beklenen gelirlere ulaşamayacağız. Çünkü hem rakamsal hem de gelir anlamında düşüşler yaşıyoruz" diye konuştu. "HERKES BİR PARÇA KAPMAYA ÇALIŞIYOR" Turizmdeki düşüşün nedenlerine değinen Kantarcı, "Sahada gördüğünüzde, özellikle dış pazar ve Orta Doğu pazarıyla ilgili olumsuzluklar ve şikayetlerin çoğu, farklı fiyat uygulamaları ve eğitimsiz personellerin çalışmasından kaynaklandı. Orta Doğu pazarı Türkiye için çok önemli. Rakip ülkelerimiz var. Geçtiğimiz kış Cumhurbaşkanımızın bir kararnamesiyle bazı Orta Doğu ülkelerine vizeyi kaldırdık. Sonrasında bunu İngiltere de yaptı. Herkes bir pay almaya çalışıyor. Geçtiğimiz yıllarda farklı ülkelerin pazarlarından biraz pay almaya başlamıştık. Ancak bu rekabet, bu sezon bizi olumsuz etkiledi" dedi. "YANLIŞ YAPMA LÜKSÜMÜZ YOK" Hizmet kalitesinin düşük olmasının hem ülkeye hem de sektöre gelir kaybı yaşattığını vurgulayan Kantarcı, sözlerini şöyle sürdürdü: "Şikayetler artıyor. Sahanın kesinlikle kontrol edilmesi gerekiyor. TÜRSAB olarak, tur, transfer, kaçak faaliyetler ve kaçak turizm ofisleri ile ilgili düzenli denetimler yapıyoruz. Bunun dışında da farklı konular var. Ülke genelinde olduğu gibi bölgede de hanutçuluk, komisyonculuk, belgesiz işletme faaliyetleri ve yabancı kayıt dışı işler mevcut; bunlar turizme ciddi zarar veriyor. 'Karadeniz'e gittik, iyi hizmet almadık' şeklinde şikayetlerin olmaması için sahanın kesinlikle kontrol edilmesi gerekiyor. Devam eden olumsuz durumu düzeltmeliyiz. Tüm kurumlar yıl boyunca sahada olmalı. Eğer yapmazsak, bu kayıp önümüzdeki sene de devam eder. Bundan sonra yanlış yapma lüksümüz yok. Mevcut yanlışları da çok kısa sürede telafi etmemiz gerekiyor."

Trabzon kruvaziyer ve artan uçuşlarla turizm rekoruna koşuyor

İl Kültür ve Turizm Müdürü Tamer Erdoğan, Trabzon’un Doğu Karadeniz’in önemli turizm merkezlerinden biri olduğunu belirtti. Geçen yıl 1 milyon 319 binin üzerinde ziyaretçi ağırlayan Trabzon’a, bu yıl direkt uçuşların artması ve vize muafiyetleriyle daha fazla turist gelmesi bekleniyor. Özellikle Katar, Suudi Arabistan ve Dubai’den direkt uçuşların başlaması, yabancı turist sayısında artışa yol açtı. Kruvaziyer turizmi de canlanıyor. 2022’de 8 gemiyle 5 bine yakın yolcu ağırlayan Trabzon, 2023’te 23 gemiyle 16 bin 728 yolcu misafir etti. 2024 yılında ise 21 kruvaziyer gemisinin daha gelmesi planlanıyor. Trabzon’u ziyaret eden turistler, kentin doğasını ve turizm olanaklarını çok beğendiklerini ifade ediyor. Umman’dan gelen İbrahim Khalil ve Suudi Arabistan’dan gelen Hassan Daghriri, Trabzon’un güzelliklerini tekrar keşfetmek için geri geldiklerini belirtti.

Sümela Manastırı: Tarih ve Doğanın Buluşma Noktası

Sümela Manastırı, doğal bir mağara yamacına inşa edilmiş olup, Karadeniz'in muhteşem doğasının içinde gizemli bir atmosfere sahip. 4. yüzyılda yaşamaya başlayan manastır, zaman içinde çeşitli dönemlerde eklemeler ve restorasyonlarla genişletilmiş ve bugünkü görkemli halini almış. Manastır, İsa'nın annesi Meryem'e adanmıştır ve Hristiyanlık inancının önemli bir merkezi olarak kabul ediliyor. Efsaneye göre, manastırın kurucusu olan St. Barnabas, Meryem'in ölümünden sonra İsa'nın havarisi St. Yuhanna ile birlikte manastırı inşa etmiş. Manastırın içinde bulunan freskler, Bizans dönemine ait önemli sanat eserleri arasında yer alıyor. Bu freskler, Hristiyanlık tarihine ait sahneleri ve dini figürleri betimler ve ziyaretçilere manastırın tarihî ve dini önemini gösteriyor. Ancak, Sümela Manastırı sadece tarihi ve dini bir mekân değildir; aynı zamanda muhteşem doğal güzellikleriyle de dikkat çekiyor. Manastırın bulunduğu vadide yeşillikler içinde akan dere, ziyaretçilere huzurlu bir ortam sunuyor. Özellikle yaz aylarında manastırın etrafında açan çeşitli çiçekler ve yemyeşil bitki örtüsü, doğa severleri kendine çekiyor. Ancak, Sümela Manastırı'nı ziyaret edenler sadece tarihî ve doğal güzelliklerle değil, aynı zamanda yürüyüş parkurları ve piknik alanlarıyla da vakit geçirebilirler. Çevredeki doğal güzellikler ve manastırın tarihi atmosferi, ziyaretçilere unutulmaz anlar yaşatıyor. Son yıllarda yapılan restorasyon çalışmaları sayesinde, Sümela Manastırı daha da görkemli bir hal almış. Ziyaretçiler, manastırın içindeki tarihî atmosferi hissederek, geçmişe bir yolculuk yapma fırsatı bulurlar. Sümela Manastırı, tarih ve doğa severler için benzersiz bir deneyim sunmaya devam ediyor ve Türkiye'nin kültürel zenginliklerinden biri olarak önemini koruyor.

Trabzon 10 ayda 1 milyon 216 bin 37 ziyaretçiyi konuk etti

AA muhabirinin, Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerinden derlediği bilgilere göre, kente 2023'ün ocak-ekim döneminde gelen yabancı turist sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 59 artarak 684 bin 130'a, yerli ziyaretçi sayısı da yüzde 21 artışla 531 bin 907'ye ulaştı. Geçen yılın aynı dönemine göre turist sayısı yüzde 40 artan Trabzon'a en çok ziyaretçi gönderen ülke 279 bin 902 kişi ile Suudi Arabistan olurken, 59 bin 754 ile Umman ikinci, 42 bin 147 ile Kuveyt üçüncü, 42 bin 60 ile Birleşik Arap Emirlikleri dördüncü, 36 bin 219 kişiyle de Ürdün beşinci sırada yer aldı. Sümela Manastırı'na 426 bin 165 kişi ilgi gösterdi Türkiye'nin önemli inanç merkezlerinden Sümela Manastırı'nı son 10 ayda 426 bin 165 turist gezdi. Manastıra gelen turist sayısında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 36 artış gerçekleşti. Kentin 2022'nin 10 ayında 228 olan konaklama tesis sayısı, bu yıl yüzde 7 artışla 245'e ulaştı. 16 bin 965 olan yatak sayısı da yüzde 4 yükselerek 17 bin 594'e çıktı. Dış hat uçak seferleri yüzde 26 arttı Trabzon'a bu yılın 10 ayında 62 ülkeden 3 bin 685 uçak seferi düzenlendi. Şehre yapılan uçuş sayısında önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 26 artış görüldü. Geçen yılın ocak-ekim döneminde Trabzon Havalimanı dış hatlar terminaline 66 bin 349 kişi gelirken, bu yılın aynı dönemindeki yolcu sayısı yüzde 22 artarak 46 bin 476'ya ulaştı. Seyahat acente sayısının 294'e çıktığı kentte, 3 bin 996 kişi kapasitesine sahip 12 işletme belgeli restoran da hizmet veriyor.

Trabzon'daki kaçak turizm arttı

Doğa ve kültür turizminde Uzungöl ve Sümela Manastırı gibi birçok destinasyonu bünyesinde barından Trabzon'da, artan turist sayısıyla, yasa dışı konaklama hizmeti sunan tesislerin sayısında da artış oldu. Trabzon Oteller Birliği Başkanı Mustafa Dündar, "Trabzon'da belgeli tesis sayısı 300'e yaklaşıyor ancak elimizde tespitli olan 2 bin 850 belgesiz turizm yapan bağımsız birim var. Geçen 2 yılda müdahalede bulunulmadı, bu da yasa dışı iş yapmak isteyenlerin ufkunu açtı. Vergiden muaf, merdiven altı turizm oluştu" dedi. Doğu Karadeniz'in güzelliklerini görmek isteyen yabancı turistler, Trabzon'da ziyaret ettikleri turizm merkezleri Uzungöl ve Sümela Manastırı'nın yanı sıra yüksek rakımlı yaylalara da ilgi gösteriyor. Yaz sezonunun hareketli geçtiği kentte, 2022'de 796 bin 973 olan toplam turist sayısı, 2023 yılında 1 milyon 138 bin 743'e yükselerek, turist sayısında yüzde 43 artış yaşandı. Yabancı uyruklu ve ağırlıklı olarak Körfez ülkelerinden gelen turistlerin sayısı da arttı. Geçen yıl 392 bin 943 olan yabancı turist sayısı yüzde 66 artıp 652 bin 713'e ulaştı. Suudi Arabistan, Kuveyt, Bahreyn, Umman ve İsrail gibi Orta Doğu ve Körfez ülkelerinin rağbet gösterdiği kentte, kaçak turizm faaliyeti gösteren işletme ve tesislerinin sayısında da artışlar gözlemlendi. OTEL DOLULUK ORANI YÜZDE 60 Trabzon Oteller Birliği'nin verilerine göre kentte faaliyet gösteren 19 bin 518 yatak kapasiteli 261 tesisin doluluk kapasitesi, kaçak konaklama hizmeti sağlayan yerler nedeniyle yüzde 60'ta kaldı. Trabzon'a gelen turistlerin, yabancı uyruklu kişilerin yanı sıra yerel halkın da yasa dışı olarak tesise dönüştürdüğü ev, pansiyon, öğrenci yurtları ve apartlarda konaklaması nedeniyle otel ve işletmeler zarar etti. Yasal hizmet veren işletme ve otel sahipleri, kaçak tesis işleten kişilerin yarattığı haksız rekabet nedeniyle turizm sektörünün darbe aldığını savundu. "100 BİN YATAK SAYISININ 20 BİNİ RESMİ, 80 BİNİ KAÇAK" Bu sezon turist sayısında geçen yıla göre yüzde 43'lük artış yaşandığını söyleyen Trabzon Oteller Birliği Başkanı Mustafa Dündar, gelen turist sayısı artmasına rağmen konaklama tesislerinin yüzde 100 doluluğa ulaşmadığını belirterek, "Yasa dışı tesislerin aşırı haksız rekabeti vardı. Birçok yasa dışı tesis ve yasa dışı çalışan insanların işlettiği tesisleri doluluklarını yaparken yasalara uygun çalışan tesisler maalesef yüzde 60'larda kaldı ve bu seneyi hayal kırıklığıyla kapadılar. Orta ve Doğu Karadeniz bölgesinde yatak kapasitesi yaklaşık 45 bin civarında. Resmi olan yaklaşık 20 bin yatak sayısı da Trabzon'da. Buradan 100 bin yatak olduğu sonucuna varıyoruz. Bu da 80 bin yatak sayısının yasa dışı olduğu anlamına geliyor. Trabzon'da belgeli tesis sayısı 300'e yaklaşıyor ancak elimizde tespitli olan 2 bin 850 belgesiz turizm yapan bağımsız birim var" dedi. "HERKES YASALDAN ÇIKIP YASA DIŞINI TERCIH ETTİ" Yasa dışı konaklama imkanı sunan tesis ve apartların sayısının, müdahale edilmediği için 2 yılda tırmandığını savunan Dündar, "2021 yılında yasa dışı turizm yapıyor diyerek kamu kurumlarına bildirdiğimiz tesis sayısı 55'ti. Geçen 2 yılda bu tesislere müdahalede bulunulmadı. Bu da yasa dışı iş yapmak isteyenlerin ufkunda açılma yaptı ve herkes yasaldan çıkıp yasa dışını tercih etti. Vergiden, çalışandan ve sorumluluktan muaf, paralel bir gayri resmi, merdiven altı turizm oluştu Trabzon'da. Bu da beraberinde hayal kırıklığı ve kalitesizliği getirdi" diye konuştu. "MÜDAHALE EDİLMİYOR, DENETLEMELİ" Yasa dışı hizmet veren kişi ve işletmeler hakkında tespit yapıp yetkili kurumlara ilettiklerini söyleyen Dündar, "Tespit ettiğimiz 2 bin 850 yerel işletmeyle ilgili listeler yerel yönetimlerin önünde. Herkes kim olduğunu, adreslerine kadar biliyor ancak müdahale edilmiyor. Önerimiz şudur, denetim yetkisi, belgelendirme yetkisi olan Turizm Bakanlığı'na ve bakanlığın taşra teşkilatlarına süratle geçirilmelidir. Turizm Bakanlığı, nasıl belgelendirmeyi yapıyorsa denetimleri de bakanlık ve taşra teşkilatı yapmalıdır. Turizm Bakanlığı'nın haziran ayından itibaren 4 defa valiliklere gönderdiği genelgelerin uygulanmasının çok elzem olduğunu düşünüyorum. Bu genelgelere uyulmuş olsaydı Trabzonlu turizmciler bu sorunları yaşamayacaktı. Genelgelere uyulsaydı kimse köyünde, kentinde, derede, tepede, belediyeye selam vermeden apart, bungalov, villa yapmaya cesaret edemeyecekti. Maalesef merkez ilçe köylerinde bile görüyoruz. Belediyenin kapısından geçmemiş insanlar bina inşa ediyorlar. Kamuda çalışanların bile yasa dışı tesis işletmesi söz konusu. Buna müdahale edilmeyecek de neye edilecek?" dedi. "ŞİKAYETLERİN YÜZDE 99'U YASA DIŞI TESİSTEN" Yasa dışı hizmet veren tesislerin artmasının beraberinde kalitesizlik ve şikayetlere neden olduğunu ve sektöre darbe vurduğunu savunan Dündar, "Yasa dışı tesislerin artması sezonun kısalması, kalitenin düşmesi, şikayetlerin artması beraberinde geliyor. Şikayetlerin yüzde 99’u yasa dışı tesislerden kaynaklanıyor. Bunun ispatı, belgesi, delili var. Özellikle ilçe belediye başkanlarının elini taşın altına koyması için zaman geliyor. Bu son anlarımız. Eğer böyle devam ederse 2024 ve 2025 yılı Orta Doğu kaynaklı turizmin son bulduğu yıllar olacak. Bakanlığa kayıtlı tesislerden 'Bu yaz para kazandık, kışı rahat geçiririz' diyebilecek birinin olduğunu sanmıyorum. Memleketimize bir şekilde göçmen olarak gelmiş arkadaşlarımız fevkalade bütçelerini yaptılar, keselerini doldurdular. Onlar bu ekonomiyi nereye getiriyor, nasıl olacak bunu göreceğiz” ifadelerini kullandı.

Sümela Manastırı’nda 15 Ağustos’ta 10. kez ayin yapılacak

Trabzon’un Maçka ilçesi Altındere Vadisi’ndeki Karadağ’ın eteklerinde bulunan Türkiye'nin en önemli inanç merkezlerinden Sümela Manastırı'nda Hristiyan dünyasında "Meryem Ana'nın göğe yükseliş günü" olarak kabul edilen ve kutsal sayılan 15 Ağustos'ta 10. kez ayin düzenlenecek. Fener Rum Patriği Bartholomeos'un da ayine katılarak yönetmesi bekleniyor. İlk dini etkinliğin 15 Ağustos 2010'da yapıldığı Sümela Manastırı'nda, 2015'ten sonra manastırda gerçekleştirilen restorasyon dolayısıyla ayinlere 4 yıl ara verilmiş, ardından tekrar başlamıştı. Ayin nedeniyle 15 Ağustos günü saat 08.00'dan sonra Maçka’dan manastır yoluna araç geçişlerine izin verilmeyeceği belirtilirken, Sümela’ya da ayine geleceklerin dışında saat 13.00’da kadar ziyaretçi kabul edilmeyecek. Ayine Patrik Bartholomeos'un yanı sıra 100'ün üzerinde Rusya, Yunanistan ve Gürcistan'dan gelecek Ortodoks din adamı vei mensuplarının katılması bekleniyor.

Sümela manastırı ziyaretçi rekoru kırdı

Doğa, tarih ve kültürü bir arada sunan Sümela Manastırı, her dönem olduğu gibi bayram tatilinde de yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağındaydı. Trabzon'a gelenlerin rotasında ilk sırada yer alan manastır, 24 Haziran-3 Temmuz arasında 38 bin 252 turisti ağırladı. "Bayram tatillerinde yakalanan en yüksek rakam oldu" Trabzon Valisi İsmail Ustaoğlu da sosyal medya hesabından "Sümela'ya rekor ziyaret" başlığıyla paylaştığı mesajında, "Tarih, kültür, doğa, spor ve medeniyet şehri Trabzon. Dokuz günlük Kurban Bayramı tatili süresince Sümela Manastırı'nı 38 bin 252 kişi ziyaret etti. Bu rakam bugüne kadar bayram tatillerinde yakalanan en yüksek rakam oldu." ifadelerini kullandı.

Sümela Manastırı'nı yaklaşık 5 ayda 56 bin kişi ziyaret etti

Maçka ilçesindeki Karadağ'ın Altındere Vadisi'ne bakan eteğinde, vadiden yaklaşık 300 metre yükseklikteki ormanlık alanda kayalar oyularak inşa edilen Sümela Manastırı'nda, yaklaşık 7 yıl önce başlayan restorasyon ve kaya güçlendirme çalışmaları Ocak 2023'te tamamlandı. Halk arasında "Meryem Ana" adıyla da bilinen manastırı, ziyarete açılmasının ardından geçen yaklaşık 5 aylık dönemde 56 bin 111 kişi ziyaret etti. Yerli ve yabancı turistlerin manastıra yoğun ilgisi devam ediyor. Almanya'da yaşayan Halil Akyaz, 10 kişilik grupla Karadeniz turuna çıktıklarını belirterek, ilk ziyaret yerlerinin de Sümela Manastırı olduğunu söyledi. Manastıra ilk defa geldiğini belirten Akyaz, "Çıkması çok zor ama görülmeye değer bir yer. Herkese tavsiye ederim. Çağlayanları, ormanları ile çok güzel, herkese tavsiye ederim. Tarihle ilgilenen, tarihi seven insanların buraya gelip tarihini, geçmişini görmelerini tavsiye ederim." dedi. Sümela Manastırı'nı gezmek için Ordu'nun Fatsa ilçesinden gelen Seher Bekar ise "Sümela Manastırı'na daha önce gelmeyi çok istedim ancak restorasyon nedeniyle gelemedim. Çok şükür görmek nasip oldu. Güzel bir yer, yerli ve yabancı turistlere gelmelerini tavsiye ediyorum." diye konuştu.

#Sümela Manastırı