Tübi̇tak Haberleri - Son Dakika Tübi̇tak Haber Güncel Gelişmeler

TÜBİTAK Phaselis raporu: Kontrolsüz turizm kirlilik yaratıyor

TÜBİTAK tarafından Beydağları Sahil Milli Parkı’nda yapılan bilimsel bir araştırmada, Phaselis Antik Kenti’nde yaşanan kirlilikle ilgili veriler ortaya konuldu. Yrd. Doç. Dr. Tendü Hilal Göktuğ’un yönettiği, Yrd. Doç. Dr. Gönül Tuğrul İçemer, Prof. Dr. Ramazan Süleyman Göktürk, Doç. Dr. Bülent Deniz, Yrd. Doç. Dr. Emine Şükran Okudan Aslan ve Dr. Nihan Yenilmez Arpa’nın inceleme ekibinde yer aldığı ‘Beydağları Sahil Milli Parkı’nda Ziyaretçi Yönetim Modelinin Geliştirilmesi’ başlıklı TÜBİTAK araştırmasında ortaya çıkan sonuçlar, antik kentin kara ve deniz ekosisteminin yok olmaya yüz tuttuğunu gösterdi. MEVCUT KAPASİTE ZİYARETÇİ SAYISINI KARŞILAYAMIYOR Bölgede yapılan kapsamlı incelemelerden elde edilen verilerine göre, Phaselis Koyu yılda 53 bin 815, plaj alanı ise 59 bin 200 kişi tarafından ziyaret edildi. Ziyaretçi sayısının her yıl arttığının vurgulandığı araştırmada, bu rakamın son yıllarda 250 binin üzerine çıktığı ifade edildi. Phaselis’e gelen ziyaretçilerin yüzde 90’ının alanı, piknik ve yüzme amaçlı kullandığı, plajın günlük tekne turlarının da durak noktası olduğu belirtildi. Çalışmada, mevcut kapasitenin yüzde 200 üzerinde ziyaretçi kitlesine hizmet verildiği saptandı. Çalışma raporunda, “Phaselis Koyu’nda piknik alanının kapasitesi günlük 630, plaj alanınınki ise günlük 787 ziyaretçi olarak hesaplanmışır. Ancak Antalya Müzeler Müdürlüğü’nden alınan verilere göre, yaz dönemindeki çoğu hafta sonunda Phaselis Koyu’na sadece karadan giriş yapan kişi sayısının 3 binin üzerinde olduğu tespit edilmiştir” denildi. KAÇAK DEŞARJ, GÜNEŞ KREMİ DENİZDE YAĞ VE GRES KİRLİLİĞİNE SEBEP OLUYOR Phaselis’te deniz suyu kalitesinin, yaz ve sonbahar aylarında yoğun kullanıcı baskısıyla bozulduğuna dikkat çekilen araştırmada şu bulgulara yer verildi: “Gözlemler ve analiz sonuçları, güney liman alanının kirlendiğini ve bu kirliliğin gelecek için risk teşkil ettiğini göstermiştir. Sadece tekne ya da yat ile gelen turist sayısı, haftalık yaklaşık 7 bin ile 10 bin arasında değişmektedir. Karadan gelen turistler de dahil edilirse bölgedeki nüfus, haftalık yaklaşık 16 bin kişi olmaktadır. Bu durum, deniz suyunun mikrobiyolojik kalitesini de etkilemektedir. Öğle ve akşam saatlerinde alınan numunelerde mikrobiyolojik kirliliğin, tamamen tekne ve yüzücü kaynaklı olduğunu kanıtlamaktadır. Teknelerin demir attıkları bölgede dip yapısının çamur ve balçık olduğu gözlenmiştir. Tekne çapalarının bir etkisi olarak deniz suyu, makro floranın yaşayabilmesi için uygun olma özelliğini kaybetmek üzeredir. Ayrıca yağ-gres konsantrasyonları 4. sınıf (kötü) olarak belirlenmiştir. Yağ ve gres kirliliğinin, günübirlik teknelerin ve ticari gemilerin kaçak deşarjlarından, yüzücülerin güneş koruyucularından olabileceği düşünülmektedir” bulgularına yer verildi. PERSONEL AZ, YOĞUNLUK YÖNETİLEMİYOR Ziyaretçi yoğunluğu yüzünden duş, tuvalet gibi tesislerin yetersiz kaldığından bahsedilen araştırmada, “Elde edilen veriler, mevcut personel sayısının ideal personel sayısından çok düşük olduğunu göstermiştir. Mevcut personel ile alanın fiziksel taşıma kapasitesinin üzerinde bir ziyaretçi kitlesi yönetilememektedir. Bu durum, alan içerisinde rekreasyonel faaliyetlere uygun olmayan, insan sağlığı açısından risk arz eden bölgelerin piknik ve yüzme amaçlı kullanımı, otopark alanı olarak tasarlanmamış doğal alanların otopark alanı olarak kullanılması gibi çeşitli yönetsel problemlere sebep olduğu saptanmıştır” denildi. KAPASİTENİN 4 KATI TEKNE GELİYOR Araştırmada, Phaselis plaj alanının küçük çöpler bakımından kirlilik düzeyinin ‘çok kirli’, büyük çöpler bakımından ise ‘orta temiz’ sınıfında olduğu ifade edildi. Konuyla ilgili şu tespitlere yer verildi: “Özellikle hafta sonları yaşanan aşırı kalabalığın, piknik ve plaj alanlarında çöp konteynerlerinin dolmasına ve çevreye yayılmasına neden olduğu gözlemlenmiştir.” Koyda aynı anda bulunan tekne sayısının 30’a kadar çıktığına dikkat çekilen araştırmada, kalabalıkla birlikte kirlilik değerlerinde de artış yaşandığı uyarısı yer aldı: “Bir günde gelen tekne sayısının ise 50’ye kadar çıktığı görülmüştür. Bu teknelerin taşıdıkları yolcu sayısı da bin 800’lere ulaşmaktadır. Karadan gelenlerle birlikte günlük 2 bin 500-3 bin kişiyi aşmaktadır. Phaselis güney limanının anlık Fiziksel Taşıma Kapasitesi (FTK) değerinin 8, günlük FTK değerinin ise 25 tekne olduğu hesaplanmıştır. Bu, bir günde gözlenen tekne sayısının neredeyse 4 katıdır. Saat 11.30 ile 13.30 arasında Phaselis’te anlık olarak bulunan tur teknesi ve yüzücü sayısı nedeniyle deniz suyu kalitesinde bozulma gözle görülür hale gelmiştir.” DOĞAL ALAN OTOPARK OLARAK KULLANILIYOR Ziyaretçilerin büyük bölümünün alana kendi özel araçları ile geldiğinin belirtildiği araştırmada, “Gerçekleştirilen çalışmada, bu durumun özellikle park içerisindeki tali yol üzerindeki topraklarda kimyasal madde ve gaz birikimine sebep olduğu, gerçekleştirilen analizlerle tespit edilmiştir. Bununla birlikte mevcut park alanının yetersiz kaldığı ve parkın ortasında yer alan fıstık çamlarının hakim olduğu doğal alanın otopark olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Otopark alanı olarak kullanılan bu alanda herhangi bir analiz yapılmamakla birlikte, alanda alt bitki örtüsünün neredeyse tamamının kaybolduğu gözlemlenmiş, toprak sıkışmasının arttığı, toprak neminin azaldığı ve ağır metal kirliliğinin oluştuğu hususunda güçlü düşünceler oluşmuştur” değerlendirmesi yapıldı. KONTROL MEKANİZMASI ZAYIF Araştırma raporunda şu ifadeler yer aldı: “Phaselis Koyu, genel olarak değerlendirildiğinde yaz döneminde ve özellikle hafta sonları plaj ve piknik alanlarının fiziksel ve sosyal taşıma kapasitesinin çok üzerinde ziyaretçi kitlesine hizmet verdiği, bu sebeple alanın fiziksel özelliklerinin, personel sayısının ve olanaklarının yetersiz kaldığı, alanda katı atık sorularının yaşandığı, kontrol mekanizmasının zayıfladığı, ziyaretçilerin alanla ilgili bilgilendirilmesinde yönetimin yetersiz olduğu, kullanımların kara ve özellikle deniz ekosistemi üzerinde olumsuz etkileri olduğu saptanmıştır. Sadece ziyaretçilerin değil, aynı zamana motorlu araçların da alanın doğası üzerinde olumsuz etkileri olduğu anlaşılmıştır.” Kaynak : https://www.gazeteduvar.com.tr/

Студентка из Бурсы разработала проект «От колеса к электричеству».

Учащаяся 10-го класса Акнил Оздемир, которая создала прототип системы, которая передает электричество, полученное от движения транспортного средства, в аккумулятор с системой, которую он поместил в колесо, был выбран региональным победителем в конкурсе старшеклассников 2024-A. Конкурс исследовательских проектов TÜBİTAK. Благодаря генераторной системе, построенной Оздемиром, которая учится в частной средней школе, под руководством своего учителя Хакана Озкайнака электричество, вырабатываемое во время движения, передается обратно на аккумулятор с помощью механизма, расположенного внутри шин транспортного средства. , тем самым обеспечивая утилизацию. Транспортное средство может преодолевать большие расстояния благодаря энергии, возвращаемой в батарею во время движения. Оздемир, которая также участвовала в TEKNOFEST в качестве руководителя ракетной команды своей школы, готовит свою патентную заявку с прототипами и моделями для финала конкурса TÜBİTAK, который состоится 5-9 июня. Акнил Оздемир сказала, что работает над линейкой электромобилей. Оздемир заявила, что начала этот проект, основываясь на том факте, что электромобили имеют меньший запас хода, чем автомобили, работающие на ископаемом топливе, и сказала: «Раньше проводились исследования этой разницы в запасе хода, но нет проекта, который вы всегда можете восстановить при переработке. В моем проекте всегда можно получать электричество каждый раз, когда колесо автомобиля поворачивается». «Чем меньше электроэнергии вы используете, тем экологичнее вы живете» Оздемир рассказала о механизме, который она разместила внутри колеса. Выражая, что логика системы основана на получении энергии от движения колеса, Оздемир использовал следующие утверждения: «Когда вы смотрите на него снаружи, он выглядит как обычное транспортное средство, но внутри колеса есть система с ребрами. Эти ребра имеют два разных электроположительных и электроотрицательных значения. Каждый раз, когда эти два материала соприкасаются друг с другом ,электричество есть и я могу направить его на аккумулятор.Электричество мы получаем разная скорость.значения,вес транспортного средства и размер колеса.Когда вы интегрируете это колесо в любой электромобиль оно в первую очередь способствует вам экономически, так как вы можете проехать гораздо больше километров, чем обычно. Во-вторых, когда вы сделаете это широко распространенным, чем меньше электроэнергии вы используете, тем более экологически чистой будет ваша жизнь». Оздемир заявила, что если система будет разработана, в электромобилях может быть достигнута огромная разница в запасе хода. Объясняя, что она продолжит развивать свой проект, Оздемир сказала: «Я считаю, что усовершенствованная версия может увеличить запас хода автомобиля до тысяч километров. С этим проектом я участвовала в конкурсе проектов TÜBİTAK. Я заняла первое место в физики из 1700 проектов в регионе Бурса. Я надеюсь получить хорошую степень в национальном финале в июне».

Bursalı öğrenci"Tekerlekten Elektriğe" projesini geliştirdi

Tekerlek içine yerleştirdiği sistemle, aracın hareketinden elde ettiği elektriği bataryaya aktaran sistemin prototipini üreten 10. sınıf öğrencisi Aknil Özdemir, TÜBİTAK'ın 2024-A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması'nda bölge birincisi seçildi. Özel bir lisede okuyan Özdemir'in, öğretmeni Hakan Özkaynak'ın danışmanlığında yaptığı jeneratör sistemi sayesinde, aracın lastiklerinin iç kısmına yapılan düzenekle, hareket esnasında üretilen elektrik yeniden bataryaya aktarılarak geri dönüşüm sağlıyor. Araç, hareket ettikçe bataryaya geri dönüştürülen enerji sayesinde daha uzun menzillerde yolculuk yapabiliyor. Okulunun roket takımı sorumlusu olarak TEKNOFEST'e de katılan Özdemir, patent başvurusunda bulunduğu projesini, prototip ve maketleriyle 5-9 Haziran'da düzenlenecek TÜBİTAK yarışmasının finali için hazırlıyor. Aknil Özdemir, elektrikli araçların menzilleriyle ilgili çalışmalar yürüttüğünü söyledi. Elektrikli araçların fosil yakıtla çalışanlara göre menzilinin daha kısa olmasından hareketle bu projeye başladığını belirten Özdemir, "Daha önce bu menzil farkıyla ilgili çalışmalar vardı ama geri kazanımda şu ana kadar daima geri kazanacağınız bir proje yok. Benim projemde daima, aracın tekeri her döndüğünde elektrik elde edebiliyorsunuz." dedi. "Ne kadar az elektrik kullanırsanız o kadar doğa dostu yaşamış oluyorsunuz" Özdemir, tekerleğin içine yerleştirdiği düzenek hakkında bilgi verdi. Sistemin mantığının, tekerleğin hareketinden enerji üretmek üzerine kurulu olduğunu dile getiren Özdemir, şu ifadeleri kullandı: "Dışarıdan baktığınızda normal bir araç gibi görünüyor ama tekerleğin iç kısmında, kanatçıkları olan bir sistem var. Bu kanatçıkların iki farklı, elektropozitif ve elektronegatif değerleri var. Bu iki materyal birbirlerine her temas ettiğinde elektriklenme oluyor ve bunu bataryaya yönlendirebiliyorum. Elde ettiğimiz elektrik, farklı hız değerlerine, aracın ağırlığına ve tekerleğin büyüklüğüne göre değişebiliyor. Herhangi bir elektrikli araca bu tekerleği entegre ettiğiniz zaman normalde gideceğinizden çok daha fazla kilometre gidebileceğinizden dolayı size öncelikle ekonomik olarak bir katkı sağlıyor. İkinci olarak bunu yaygınlaştırdığınız zaman, ne kadar az elektrik kullanırsanız o kadar doğa dostu yaşamış oluyorsunuz." Özdemir, sistem geliştirildiği takdirde elektrikli araçlarda çok büyük menzil farkları elde edilebileceğini aktardı. Projesini geliştirmeyi sürdüreceğini anlatan Özdemir, "Gelişmiş versiyonunun, bir aracın menzilini binlerce kilometreye çıkarabileceğine inanıyorum. Bu projemle TÜBİTAK'ın proje yarışmasına katıldım. Bursa bölgesinde toplam 1700 proje arasından fizik dalında birinci oldum. Haziranda ulusal finalde de güzel bir derece almayı umuyorum." diye konuştu.

Tekstil atıkları yapay zeka ile dönüşecek

Yapay zeka temelli atık yönetim platformu Swatchloop, önce Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumundan (TÜBİTAK) 450 bin liralık hibe desteği, ardından 1.33 milyon dolarlık değerleme üzerinden özel sektörden yatırım aldı. Swatchloop Genel Müdürü Güneş Sayıt, “Tekstil ürünlerinin üretiminde ortaya çıkan atıkları ayrıştırarak akıllı geri dönüşüm sağlayan platform ile üreticiler atık satışından elde ettiği geliri 4 katına çıkaracak” dedi. Yaşar Üniversitesinin uygulayıcı kuruluş olduğu TÜBİTAK’ın T-BİGGY programından mentorluk desteği alan “Yapay Zeka Temelli Atık Yönetim Platformu Swatchloop”, tekstil sektöründe üretim aşamasındaki atıkları önce sınıflandıracak sonra geri dönüşümünü kayıt altına alarak ayrıştıracak. İzmir’de ihracat yapan büyük bir tekstil firmasında çalışan tekstil mühendisleri Güneş Sayıt, Servet Gül ve Gökberk Devrim, üretim aşamasındaki atıkların geri dönüştürülmesine yönelik Swatcloop isimli yazılımı geliştirdi. Bu süreçte Swatchloop’un ara yüzünün geliştirilmesi için bilgisayar mühendisi Onur Leblebici de kurucu ortak olarak ekibe dahil oldu. Swatchloop ekibi, Yaşar Üniversitesi Bilgi ve Teknoloji Transfer Ofisi'nin (BTTO) TÜBİTAK destekli T-BİGGY programına başvurdu. Girişimcilik programını başarıyla tamamlayan ekip, ilk olarak TÜBİTAK’tan 450 bin liralık hibe desteği ardından ise 1 milyon 330 bin dolarlık değerleme ile İstanbul merkezli firmadan yatırım aldı. Atıklar dijitalleşiyor Atık sorununa tekstil sektöründen başlayarak çözüm getirmeyi amaçladıklarını belirten Swatchloop Genel Müdürü Güneş Sayıt, “Tekstil atıklarını çok kısa sürede dijital dünyaya taşıyan, yapay zeka sayesinde geri dönüşüm süreçlerini optimize eden, bu sayede firmalara zaman ve para kazandırmayı hedefleyen Swatchloop, atık satış kazancını en az 4 kat artırmayı, geri dönüşümde işçilik maliyetini yüzde 60 azaltmayı ve verimliliğin de yüzde 40 artmasını sağlıyor” diye konuştu. Melek yatırımcı desteği aldı Yaşar Üniversitesi BTTO’nun girişimcilik programı T-BİGG sayesinde Swatchloop’un hayata geçtiğini belirten Güneş Sayıt, “T-BİGGY sayesinde önce TÜBİTAK’tan 450 bin liralık hibe aldık, ardından ise bize ulaşan firma 1 milyon 330 bin dolarlık değerlemeyle Swatchloop’a melek yatırımcı oldu” bilgisini verdi. “Girişimcileri bekliyoruz” Yaşar Üniversitesi T-BİGGY Programı Yürütücüsü Begüm Merih de “Swatchloop ekibinin aldığı hibe ve yatırımlar bizi çok mutlu ediyor. En başından bu yana Swatchloop’a mentorluk desteği veriyoruz. Fikri ve projesi olan girişimcilere destek veriyoruz. Yaşar Üniversitesi BTTO’da filizlenen ve bugün marka değeri olan firmalar var.”

#Tübi̇tak

TÜBİTAK Phaselis raporu: Kontrolsüz turizm kirlilik yaratıyor

Студентка из Бурсы разработала проект «От колеса к электричеству».

Bursalı öğrenci"Tekerlekten Elektriğe" projesini geliştirdi

Tekstil atıkları yapay zeka ile dönüşecek