Türkiye ve Dünya turizmi 2023 yılında normalleşmeye başlar

Ülkemizin önemli markalarından Corendon Airlines, 2000’li yılların başında Hollanda’da bir tur operatörü olarak kurulmuş. Zaman içerisinde hava taşımacılığı, incoming ve otelcilik sektörlerinde de uzmanlaşarak yatırımlar yapmış ve bugün uluslararası bir turizm markası haline gelmiş.

Corendon, Avrupa’dan popüler tatil noktalarına yaptığı seferlerin yanında Avrupa’dan Anadolu’nun birçok şehrine düzenlediği direkt uçuşlar ile yılda yaklaşık 6 milyon yolcu taşıyor.

Tamamı Boeing 737-800 model uçaklardan oluşan filosuyla 65 ülkede 165 havalimanına direkt uçuşlar düzenleyen Corendon Airlines icra kurulu başkanı Yıldıray Karaer ile yaklaşan turizm sezonunu konuştuk.

Yasemin Arslan: Yeni sezonda otelleriniz ne zaman açılacak, nevruz nasıl geçti?

Yıldıray Karaer: Bir otelimiz 1 nisan tarihinde açıldı, Kundu’da bulunan otelimiz hiç kapanmadı, yaz-kış açık. Nisan ayı itibariyle yaz sezonu başladı. Yavaş yavaş turizm hareketlenmeye başladı. 18 Martta başlayıp 1 nisana kadar devam eden bir nevruz dönemi oldu. Nevruz dönemini geçirdik. Antalya’ya bu dönemde 55-60 bin civarında yolcu gelirdi, bu sene herhalde 15-17 bin civarında kaldı. Nevruz bu sene çok parlak geçmedi. Bunun nedeninin de İran'daki iç karışıklıklar, paranın değer kaybetmesi, paket fiyatlarının pahalanması olduğunu düşünüyorum.

Yasemin Arslan: Paskalya nasıl geçiyor?

Yıldıray Karaer: Paskalya döneminin rezervasyonları iyi gidiyordu ama Türkiye de yaşanan deprem Avrupa’dan gelen rezervasyonların önünü biraz kesti, bir durgunluk yarattı. Ondan sonra da bir hareketlenme olmadı. Böylelikle paskalya dönemi de kaçmış oldu. Şu anda nispeten daha sakin bir paskalya dönemi geçiriyoruz. Biz tabi turizmin birkaç ayağında varız. Bir bacağı da havayolu. Biz nisan ayında paskalya döneminde ilave kapasite koyardık. İlk defa bu paskalya döneminde mevcut kapasiteyi doldurmakla yetindik, ilave bir kapasite koyamadık. Umarız nisan sonu itibari ile Rus turizminin başlamasıyla beraber bölgede hareketlilik eski halini alacaktır.

Yasemin Arslan: İngiltere seferlerinizde genişleme yaptınız. Uçuş destinasyonlarında artış hedefi de var sanıyorum.

Yıldıray Karaer: Evet, İngiliz turistlerin Türkiye'ye yoğun ilgisini de göz önünde bulundurarak, 2023 yılında İngiltere - Türkiye uçuş programımızı genişlettik. Geçtiğimiz sene İngiltere'nin 5 havalimanından Türkiye'ye direkt uçuş yaparken 2023 sezonunda uçuş planını yeni hatlarla zenginleştirdik. Londra, Birmingham, Manchester, Newcastle ve Glasgow'dan Antalya ve Dalaman'a uçuşlar gerçekleştirirken 2023 uçuş planına bu hatların yanı sıra Bristol'ı da ekledik. Geçtiğimiz sene İngiltere pazarı tüm sezon operasyonlarımızı sürdürdüğümüz ilk yıl oldu. İngiliz turistlerin Türkiye tatil kapasitesinin artması sonucu, yüksek talebi karşılayabilmek adına sezon ortasında kapasitemizi artırdık. Bu sene bu trendin yine yükselerek devam edeceğini öngörüyoruz. Geçtiğimiz yıla göre daha erken aksiyon alarak 2024 yaz sezonu biletlerini de satışa açtık. Şu an için sadece Antalya uçuşlarımızın bulunduğu planı ilerleyen haftalarda genişletmeyi planlıyoruz. Öte yandan yine önümüzdeki dönemlerde sadece İngiltere'den uçtuğumuz noktaları değil, uçuş destinasyonlarımızın sayısını da artırmayı hedefliyoruz.

Yasemin Arslan: Seçimler sebebiyle iç pazar rezervasyonlarında düşüş olduğunu gözlemliyoruz, sizde nasıl gidiyor, sezon nasıl geçecek genel olarak?

Yıldıray Karaer: Bizim bütün endekslendiğimiz pazar yurt dışından gelen turizm hareketi. İç pazar tabi bayramlarda ve okul tatil olduktan sonra daha hareketli oluyor. İç turizm, her zamanki payını bu sene de alacaktır. Türkiye turizmindeki inişler ve çıkışlar iç pazarın hiçbir zaman ihmal edilmemesi gerektiğini turizmcilere gösterdi o yüzden bölgede her daim %20 civarında iç pazar payını otellerinde bulundurmak istiyorlar. 2023 senesinde de Türkiye turizminin hedeflediği noktaya ulaşacağına ben inanıyorum. Çünkü 30 yıldır turizmin içindeyim. Türkiye turizmi ne kadar kriz olursa olsun iç veya dış krizler, her yıl %5 artarak bu güne geldi. 2023 senesinde de seçimler olsun ya da yaşanan deprem felaketi olsun bunlara rağmen Türkiye turizmi tekrar yükselmeye devam edecektir. Bakanlığımızın açıkladığı sayılara ulaşırız diye tahmin ediyorum.

Yasemin Arslan: Bunu sizin gibi sektör liderlerinden duymak bizim için umut verici. Geçtiğimiz yıl İngiltere ve Almanya’dan ciddi bir artış oldu, bu sene de Avrupa pazarı umut veriyor ancak yine de gördük ki özellikle Antalya turizmi Rus pazarına çok endeksli, orada da herşey şu an çok net değil. Siz Rusya pazarını bu sene nasıl görüyorsunuz?

Yıldıray Karaer: Antalya'ya en fazla turist gönderen ülkeler sıralamasında Rusya ilk sırada yer alıyor. Rusya'dan Türkiye'ye 3.5 milyon civarında turist geliyor tabi bunun ağırlığı Antalya. Savaş nedeniyle 2022 senesinde Rus turizmi %50 kapasitede kaldı. Buna rağmen oteller Avrupalıların da etkisiyle iyi bir turizm sezonu geçirdi. Özellikle Antalya bölgesinin Rus turizmine ihtiyacı var. Rus turist her halukarda bir çıkış noktası bularak Türkiye’ye geldi. Bana göre az turist olması uçak kapasitesinin az olması münasebeti ile oldu. 2023 senesinde uçak kapasitesinde belki iyi bir artış olabilir. Türkiye’de yeni kurulan şirketler oldu. Bu şirketlerin Rusya pazarına endekslenmesi ilave uçuşlar koyması ile beraber herhangi bir uçuş sorunu ya da koltuk kapasitesi sorunu yaşanacağını zannetmiyoruz. O yüzden biz 2022 senesinin Rus turist kapasitesine çok rahat ulaşırız diye tahmin ediyoruz. Hedefimiz bu kapasiteyi geçmek olsa da savaş ortamı ve yaptırım ortamı oldukça hayalci bir hedefleme yapmak istemiyoruz.

Yasemin Arslan: Turizmde kış aylarına yayılmaya başlıyor mu sizce?

Yıldıray Karaer:  Turizmi 12 aya yayabilmek çok ideal bir ortam. Turizmin olduğu nereye giderseniz gidin, ister İspanya, ister Yunanistan, ister Portekiz olsun, bu resort turizmine baktığımızda sezonsallık, mevsimsellik her yerde var. Bu Antalya’da da var. Antalya’daki ürün çeşitliliği ya da ürün kalitesi bunu bir nebze olsun bertaraf etmek için yeterli. Belek bölgesindeki golf sahaları, yine Antalya Kundu-Belek bölgesindeki futbol sahaları, bazı otellerde tahsis edilmiş tenis kortları gibi tesisler spor turizmini Antalya’da canlandırdı. Bir zamanlar alışveriş turizmi vardı. 3. Yaş grubu geliyordu. Tabi bunlar zaman zaman değişime uğruyor. Bir sene gelip bir sene gelmeyebiliyorlar. Ama bunun yanında son zamanlarda bir sağlık turizmi canlandı Antalya’da, bunu herkes belirgin bir şekilde görüyor. Mevsimsellik hala var nispeten ama atılmış olan bu adımlarla bu mevsimselliği elimizden geldiğince Antalya bölgesi olarak diğer ülkelere kıyasla biz bertaraf edebiliyoruz.

Yasemin Arslan: Yeni dönemde yatırımlarınız var mı? Pandemi döneminde gerçekleştiremediğiniz yatırımlar olup da bu dönem tamamlamak istediğiniz yatırımlar var mı?

Yıldıray Karaer:  2 Yıllık pandemiden bütün dünya çok zorlandı biz de herkes gibi zorlandık. Türkiye de zorlandı. Pandemi sonrası 2022 senesinde de aslında dünya bir şekilde daha normale dönemedi. Enerji fiyatlarındaki artış, yüksek enflasyon, tedarik zincirindeki oluşan hasarlar kopmalar her şeyi daha zor hale getirdi. Pandemiden sonra Avrupa’da yaşanan operasyonel problemler, bunların müşteri tazminatlarına ve yolcu tazminatlarına yansıması aslında 2 yıllık pandemiden sonra 2022 senesini sorunlu bir yıl olarak göğüslememize neden oldu. O yüzden hiç kimse zannetmiyorum ki bir yatırım atağına kalkabilsin. Yaşananlar bizi, bu sene biraz dikkatli ve emniyetli adımlar atmaya yöneltti. 2023 senesini de gördükten sonra 2024 de ve ondan sonraki yıllarda yatırımlara devam edebiliriz. Zaten pandeminin hemen sonrasında IATA'nın ve Almanya’daki seyahat acentaları birliğinin de yaptığı açıklamalar dünya turizminin normalleşmesinin 2023 ile beraber olacağı yönündeydi. Umarız 2023 pandemiden sonra normalleştiği bir sene olur ve tüm turizmciler yatırımlarına ve cesaretli adımlarına devam ederler.