UNESCO 2023 "Aşık Veysel Yılı"sergisi

Büyük halk ozanı Aşık Veysel Şatıroğlu'nun vefatının 50. yılında, yüzünden alınan maskın da aralarında yer aldığı aile koleksiyonu, Atatürk Kültür Merkezi'nde ziyarete açıldı.

Serginin açılışında konuşan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Özgül Özkan Yavuz, Aşık Veysel'in zor bir hayat sürdüğünü belirterek, "Küçük yaşta görme yetisini kaybetmesine rağmen gönül gözüyle görmeyi bilmiş, kendine has ezgileri ve söyleşileriyle birlikte aşıklık geleneğimizin en önemli temsilcilerinden olmayı başarmış." dedi.

"Kıymetli fotoğraf sanatçılarımızın Aşık Veysel'i fotoğrafladıklarına şahit olmak son derece heyecan verici"

Yavuz, usta ozanın sazı ve sözüyle insanları dostluğa, kardeşliğe çağırdığına işaret ederek, şöyle devam etti:

"Bakanlığımızın öncelikli görevlerinden biri toplumumuza, kültürümüze damga vurmuş şahsiyetlerimizi başta gençlerimiz olmak üzere tüm insanlarımızla buluşturmak ve kültür mirasımızın kıymetli taşıyıcılarını hayırla yad etmektir. Aşık Veysel'in hayatını anlattığımız, onunla yapılmış röportajları, makaleleri gün ışığına çıkardığımız 'Veysel Gider Adı Kalır' sergimiz işte tam da bu amaca ulaşmak için. Bu kıymetli sergimizde Fikret Otyam, Ara Güler, Ozan Sağdıç, Mustafa Türkyılmaz ve Ergün Çağatay gibi son derece kıymetli fotoğraf sanatçılarımızın Aşık Veysel'i fotoğrafladıklarına şahit olmak son derece heyecan verici. Ayrıca dönemin Anadolu Ajansı muhabirlerinin de eserlerini burada görebileceğiz. Hem Bedri Rahmi Eyüboğlu hem de Eren Eyüboğlu'nun Veysel'i bizzat görerek yapmış oldukları eserlerini de burada göreceğiz."

Sergide ayrıca Aşık Veysel'den ilham alınarak Orhan Peker'in Alper Çınar'ın ve ressam Yusuf Toprak'ın eserlerinin ilk kez izleyicilerle buluşacağını aktaran Yavuz, "Bir de Braille alfabesiyle hazırlanan 'Basında Aşık Veysel' kitabı tiyatro sanatçılarımız tarafından seslendirildi. Sesli versiyonunu da ilk defa burada sizlerle buluşturmuş olacağız. Senaryosunu Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun yazdığı, Metin Erksan'ın yönettiği 1952 tarihli içerisinde Aşık Veysel'imizin yer aldığı 'Karanlık Dünya' filmini de burada izlemek mümkün olacak. Sanıyorum bu film, orijinal haliyle ilk defa sergileniyor. Hem de ilk defa bir sergi içerisinde bir araya geliyorlar." ifadelerini kullandı.

"Dedemin vefatından saatler sonra alınan orijinal yüz maskı, ilk kez Veysel dostlarıyla buluşacak"

Aşık Veysel'in torunu Nazender Süzer Gökçe de sergi hakkında şu bilgileri verdi:

"Bugün açılışını yapacağımız sergide usta fotoğrafçıların ıslak imzaları ile dedemin kadim dostu Bedri Rahmi Eyüboğlu ve Eren Eyüboğlu'nun yağlı boya tablolarıyla birlikte dedeme ait taş plak, long play, 45'lik plaklar, kasetler ve CD'leri, bugüne kadar yayımlanmayan kitaplarının bir kısmını sergiliyoruz. Salonun girişinde heykeltıraş Alper Çınar tarafından yapılan Aşık Veysel heykeli ve Yunus Toprak tarafından dedemin vefatından saatler sonra alınan orijinal yüz maskı, ilk kez Veysel dostlarıyla buluşacak. Bugünün bizim için ayrı bir önemi daha var. Dedem, 79 yaşında bedenen aramızdan ayrıldı. Bu ayrılışın arkasından 50 yıl geçti. Fakat dedemi rehber olarak gören görme engelli dostlarımız için hiçbir eseri, hayatı, Braille alfabesine çevrilmedi. Eşim Gürsel Gökçe ile 'Basında Aşık Veysel' kitabını, Braille alfabesi ve sesli kitap olarak çıkardık, bakanlığımızın desteğiyle. Bugünkü tanıtımın akabinde kitaplarımız ve görme engelli dostlarımız için kütüphanelerde yerlerini alacak."

Serginin küratörü Erkan Doğanay ise projede Aşık Veysel'in hayatının tüm aşamalarının kronolojisini hazırlamaya çalıştıklarını söyleyerek, "Aşık Veysel, 7 yaşından evvel görme yetisini kaybetmeden önce düşüp avuç içini kanatınca sadece o kırmızı rengi hatırlıyor. Tüm hayatı boyunca bildiği tek renk kırmızı. Biz de bu serginin ana rengini inşa ederken kırmızıdan yola çıktık. Belki bir duygusal yaklaşım olabilir Aşık Veysel ile. Bir de biliyorsunuz onun aşıklığı bir tarafa, Anadolu dediğimiz coğrafyanın toprağın bir mayası. Belki de geçtiğimiz yüzyılın, en önemlilerinden birisi. Aşık Veysel bize kardeşliği, dostluğu, birlikte yaşamayı, doğaya sahip çıkmayı, doğayı önemsemeyi, tabiatı korumayı anlatıyor. Onun sözlerine baktığınızda bütün bu felsefi yaklaşımı görebilirsiniz." değerlendirmesinde bulundu.

Açılışta ayrıca sergiye kendi arşivinden Aşık Veysel'in de yer aldığı "Karanlık Dünya" filmiyle katkıda bulunan ressam Süleyman Saim Pekcan da bir konuşma yaptı.

Sergi hakkında

Aşık Veysel'in hayatını ve onunla yapılmış röportajları, makaleleri ve haberleri gün ışığına çıkararak gelecek nesillere aktarmayı hedefleyen sergide, Ara Güler, Fikret Otyam, Ozan Sağdıç, Mustafa Türkyılmaz, Ergun Çağatay ve dönemin Anadolu Ajansı foto muhabirlerinin objektifinden fotoğraflar yer alıyor.

Eren ve Bedri Rahmi Eyüboğlu ile Orhan Peker'in resimleri, Alper Çınar'ın heykeli ve ressam Yusuf Toprak tarafından Aşık Veysel vefat ettiğinde yüzünden alınan mask serginin önemli eserleri arasında bulunuyor.

Görme engelliler için Braille alfabesiyle hazırlanan 4 ciltlik "Basında Aşık Veysel" kitabını da ziyaretçilerle buluşturan sergide, tiyatro sanatçıları tarafından seslendirilen aynı kitabın sesli versiyonunun da tanıtımı yapılıyor.

Anadolu'daki yaşamı gerçekçi bir şekilde yansıtan ve Aşık Veysel'in de yer aldığı "Karanlık Dünya" adlı film de ilk kez bu sergide izleyicilerin beğenisine sunuluyor.