Tarihi eserlerimiz yuvaya dönüyor

Anadolu Medeniyetler Müzesi'ndeki ‘Kaçış Yok’ sergisini ziyaret eden Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Anadolu kökenli olan ve izinsiz yurtdışına çıkarıldığı ispat edilen eserleri yüzde 100’e yakın başarıyla ülkemize getirmeyi başarıyoruz” dedi.

Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, Ankara Kültür Yolu Festivali kapsamında Anadolu Medeniyetler Müzesi’nde açılan ‘Kaçış Yok’ sergisini ziyaret etti. Manisa’daki Bintepeler arkeolojik alanından kaçak yollarla yurt dışına çıkarıldığı tespit edilen yaklaşık 2 bin 700 yıllık bir kolye de sergi kapsamında sergileniyor. "Bintepeler kolyesi" olarak adlandırılan eserin önünde basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Bakan Ersoy, bu kolyenin 3 Eylül’de New York Başkonsolosluğu’na teslim edildiğini belirtti ve sergilenen eserlerin Amerika ve İsviçre’den getirilen ve kolluk kuvvetlerince Türkiye sınırları içinde yakalanan eserlerden oluştuğunu ifade etti.

“Kaçakçılıkla mücadelede en önemli silahımız, halkın etkin şekilde dahil olması”

Sergiyle birlikte vatandaşlarda farkındalık yaratılmasının hedeflendiğini vurgulayan Ersoy, “Kaçakçılıkla mücadelede en önemli silahımız, halkın etkin şekilde bu mücadeleye dahil olması. Aslında çok sayıda eser yakalandı ve yurt dışından geri getirildi. Ancak daha fazlası, Türkiye sınırları içinde kolluk kuvvetlerimizce yakalanıyor. Yurt dışına kaçırılmış olanlar da Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi tarafından ülkemize geri getiriliyor. 2019’da bu birimi daire başkanlığı seviyesine çıkardık. Hem personel sayısını artırdık hem de daha etkili bir yapıya kavuşturduk. Bu sayede kaçakçılıkla mücadelede protokol sayısını hızla artırıyoruz” dedi.

“Anadolu kökenli ve izinsiz çıkarıldığı ispatlanan eserleri ülkemize getirmeyi başarıyoruz”

Kaçırılan eserlerin iadesinin normalde yıllar süren ve milyonlarca dolar gerektiren bir süreç olduğunu belirten Ersoy, artık bu eserlerin 7-8 ay gibi daha kısa sürede ve daha az maliyetle geri alındığını söyledi. Kaçakçılıkla mücadelede en etkili yolun alıcıyı caydırmak olduğunu vurgulayan Ersoy, “Defineciyi caydırmak istiyorsanız, önce alıcıyı caydırmanız gerekir. Yaptığımız çalışmalar alıcıları caydırdı ve bunun sonuçlarını son 7 yıldır çok ciddi şekilde topluyoruz. Örneğin, 1970’lerde Amerika’ya götürülen ve Boston Güzel Sanatlar Müzesi’nde sergilenen bir eserden şüphelenilerek bize bilgi verildi. Ancak eseri geri almak için onun Anadolu kökenli olduğunu ve izinsiz çıkarıldığını bizim ispatlamamız gerekiyor. Bu noktada Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi çok etkili bir performans sergiliyor. Anadolu kökenli olduğu ve izinsiz çıkarıldığı ispatlanan eserleri neredeyse yüzde 100 başarıyla ülkemize getirmeyi başarıyoruz” dedi.

“İzinsiz eseri koleksiyonunuza dahil ederseniz, sonunda farkına varırız ve geri alırız”

Yurt dışına kaçırılan ve Türkiye’ye iadesi sağlanan son eser olmadığını belirten Ersoy, “Bu farkındalık çalışmalarıyla tüm dünyada bir algı oluşturuyoruz. Artık herkes biliyor ki izinsiz olarak Anadolu kökenli bir eseri koleksiyonunuza dahil ederseniz, eninde sonunda Türkiye bunu fark edecek ve büyük bir hukuk mücadelesiyle geri alacak. Mesela burada antik bir mermer baş var. Yabancı bir koleksiyoner tarafından edinilmiş, ancak vefatından sonra miras olarak çocuklarına kalmış. Çocukları, ‘Türk hükümeti eninde sonunda bu eseri geri alır, büyük bir hukuk mücadelesi vermek zorunda kalırız’ diyerek kendileri bize başvurdular. ‘Eğer Anadolu kökenli olduğunu ispatlarsanız, gönüllü olarak iade ederiz’ dediler. Biz de ispatı yaptık ve eser bize iade edildi. Bu tür çalışmaların sayısı giderek artıyor. Ayrıca daha fazla protokol yaparak diğer ülkelere de örnek oluyoruz. Dünyaya bu durumun utanç verici olduğunu kabul ettirmeniz gerekiyor, çünkü sonuçta çalıntı bir esere ev sahipliği yapıyorsunuz ve o eseri ülkesine geri vermelisiniz. Bu serginin amaçlarından biri de bu farkındalığı artırmak” diye konuştu.

Türkiye’de koruma altına alınan 51 eser, 29 Eylül’e kadar Anadolu Medeniyetler Müzesi’ndeki ‘Kaçış Yok’ sergisinde ziyaret edilebilecek.