Karadeniz’de ‘kaçak’ turizm

TRABZON - Yemyeşil doğası, yaylaları, dereleri, ormanları ve türlü doğal güzellikleriyle doğa turizminin gözdesi olan Doğu Karadeniz'de turizmciler kaçak işletmelerden şikayetçi.

Son yıllarda bölgeye Ortadoğu ve Körfez ülkelerinden yoğun olarak gelen turistler, bölgede turizm yatırımlarının hız kazanmasına neden oldu. Başta Trabzon ve Rize olmak üzere Artvin, Giresun, Ordu ve Gümüşhane'de hem konaklama hizmetleri hem de turizm turları artış gösterdi. Ticaret ve tarıma dayalı ekonominin olduğu Trabzon'da turizm de payını oldukça artırdı. Kentte geçtiğimiz yıl 1 milyar doların üzerine çıkan turizm geliri, aynı yıl 156 milyon dolar kazanılan fındığı 6'ya katladı. Yemek, alışveriş ve konaklamaya ağırlık veren Körfez ülkeleri turistleri nedeniyle bu sektörler büyük önem kazandı.

KAYITSIZ İŞLETMELER SORUN OLUŞTURUYOR

Bölge turizmindeki hızlı büyüme kontrolsüz olunca sorunlar da beraberinde geldi. Trabzon Oteller Birliği'nin verdiği rakamlara göre yasal ve kayıtlı turizm amaçlı konaklama yatak kapasitesinin 20 bin olduğu Trabzon'da kayıt dışı kapasite ise 30 bini geçti. 6 bin liraya kiralık dairesi olan bir mülk sahibi evine eşya alarak günlük 2-3 bin liraya Arap turistlere kiralama yoluna gidiyor. Yaz sezonu için minibüs alıp kayıtsız olarak Arap turistleri gezdirenler, dere kenarlarına izinsiz açılan kafeler, kayıtsız ya da kaçak bungalovlar, kayıtsız çalışan göçmenler turizm ve emlak sektöründe rahatsızlık yaratıyor.

'CİDDİ DENETİME İHTİYAÇ VAR'

Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Doğu Karadeniz Başkanı Volkan Kantarcı, turizmde kontrollü ilerlememenin kayıt dışılığı artırdığını dile getirdi. Kaçak bungalov, ruhsatsız konaklatma ve kaçak turlar sebebiyle kayıtlı işyerlerinin zarar gördüğünü kaydeden Kantarcı, sahada ciddi bir denetime ihtiyaç olduğunu söyledi.

"Seçim öncesinde bazı kurumlarımız sahaya çıkıp denetim yapma taraftarı olmuyor" diyen Kantarcı, sahanın sürekli denetime ihtiyacı olduğunu ifade ederek şu ifadeleri kullandı: "Denetim sanki rahatsızlık vermek gibi hissediliyor, halbuki öyle değil. Kaçak kısım rahatsız olsun. Yükümlülüklerini getiren rahat olur. Çok ciddi kaçak faaliyet var. Yıllardır kontrollü bir şekilde turizmde ilerlemeden bahsediyoruz. Bu hem fiyat tarifelerinde hem konaklama yerlerinin yasal uygunluğunda hem de turlara yapılmalı. Bir taraftan işini düzgün bir biçimde yapan vergisini veren, kışın eleman kadrosunu çıkarmadan ayakta kalmaya çalışan işletmeler, bir yanda da hiçbir gideri olmayan kendi başına bir işletmeymiş gibi davranan tur şirketleri ya da son zamanda oldukça artan kaçak bungalovlar var."

'FIRTINA VADİSİ KAÇAK BUNGALOVLARLA DOLDU'

Rize'nin Ardeşen ilçesinde bulunan Fırtına Vadisi'nin kaçak yapılarla dolduğunu söyleyen Kantarcı, aynı güzergahta resmi işletmelere müşteri kalmadığını öne sürdü. Kaçak yapılara müsaade edilmemesi gerektiğini dile getiren Kantarcı, "Ardeşen'den yukarı her yerde yapılaşma var. Devlet buna müsaade etmemeli. Yeşilliği ve doğal güzelliğiyle ön plana çıkan destinasyonda anormal bir yapılaşma güzel olmuyor. Devlet büyüklerimiz İsviçre'ye Alplere gittiği zaman ziyarete 'bizim doğamızın oradan hiçbir farkı yok' diyorlar. Ama Avrupa'da yaylasını, platosunu, deresini 100 yıl önceki haliyle korumuş. Maalesef Türkiye'de ise hem doğal güzelliklerimizle böbürlenip hem de vatandaşlarla, kurumlarla, sözde turizmcilerle el ele verip bu güzellikler yol ediliyor" diye konuştu.

'SIĞINMACILAR İZİNSİZ ÇALIŞTIRILIYOR'

Turizmde denetim olmadığı sürece kaçak işletmelerin kötü hizmet vermesinin turistleri bölgeden uzaklaştırabileceğine dikkat çeken Kantarcı, bu işletmelerin aynı zamanda koruma statüsündeki göçmenleri de izinsiz çalıştırdıklarını ifade etti. Mültecilerin turizm sektöründe kaçak çalışmalarının ciddi bir boyuta ulaştığını dile getiren Kantarcı, "Türk vatandaşı olmayan çalışanların çalışma izninin çıkarılarak çalıştırılması konusunda uyarı yapıyoruz. Çalışan kişinin de özlük hakları var. Ayrıca sahada acentelara ya da turizm işletmelerine başvurmadan kendi başına sosyal medya platformları üzerinden kaçak faaliyetler gerçekleştirenler var. Bunların da tespit edilip kapatılması gerekiyor" değerlendirmesinde bulundu. 

'BÖLGE TURİZMİNİN ORTADOĞU'YA SIKIŞTIRILMASI YANLIŞ'

Bölge turizminin sadece Ortadoğu'ya sıkıştırılmasının yanlış olduğunu değerlendiren Kantarcı, Avrupa ve Uzak Doğu ülkelerinden de turist çekebilme potansiyelleri olduğunu söyledi. Doğu Karadeniz'in dünyanın her yerinden ilgi çekebileceğini ve bunun için ciddi çalışmalar yapılması gerektiğini belirten Kantarcı, "Bölge turizminde sürekli Ortadoğu'ya doğru yönelme var. Bundan söylemle değil eylemle kurtulmamız gerekiyor. Avrupa ile ilişkiler biraz değişik gelişiyor. Diğer taraftan Uzakdoğu ülkelerinde ciddi bir potansiyel var. Kuzey Afrika ülkeleriyle ilgili çalışmalar yapıldı ama henüz istenen seviyede değil. Özellikle Avrupa pazarı çok önemli. Ukrayna ve Rusya'dan gelen turist sayısında savaş sonrası düşüş oldu.

Destinasyon olarak il bazında değil Doğu Karadeniz olarak birlikte hareket etmek gerekiyor. Bakanlık Turizm Geliştirme Ajansı bünyesinde bunla ilgili farklı çalışma yürütmeli. Doğu Karadeniz olarak turizmi geliştirmek tanıtımlarda çok daha güçlü olacaktır. Turizm fuarlarına ve yurtdışı çalışmalarına il müdürlükleri, bölge turizmcileri, sanayi odaları belediyeler il olarak gidiyor. Oysaki buraya gelen Doğu Karadeniz'i gezmeye geliyor. Sadece Trabzon'u, Rize'yi gezerek dönen ben çok az gördüm" dedi. 

'BAYRAM SONRASI YOĞUNLUK ARTACAK'

Geçtiğimiz yıl turizm sezonun çok hareketli geçtiğinin fakat bu yıl mayıs ve haziran aylarının beklentilerinin altında olduğunun bilgisini veren Kantarcı, Kurban Bayramı sonrası yoğunluğun artacağını söyledi. Temmuz ve ağustos aylarında ciddi hareketlilik beklediklerini kaydeden Kantarcı, "Şu an herkesin beklentisi Ortadoğu'dan gelecek turistler. Fiyatlar da tarihe göre artıyor. Bu sadece yoğunluktan değil, ekonomik problemlerle de alakalı. Teklif veriyorsunuz iş gerçekleşeceği zaman maliyet artışlarından dolayı fiyatları revize ediyoruz. 2023 hep böyle revize ederek geçiyor. Bu sene bu gecikme umarım sezonun sonbahara uzamasına sebep olur. Eklenen havayolu firmaları var, eklenen yeni şehirler var. Katar Havayolları gibi prestijli havayolu firması da Trabzon'da uçuşlara başlıyor. Bu da çok ciddi bir katkı sağlayacak" ifadelerini kullandı. 

Kaynak : https://www.gazeteduvar.com.tr/